Een e-mail sturen naar Aad? Zijn e-mail adres is aad@engelfriet.net
(klik op deze tekst om een voorgeadresseerde mail te openen)
Terug naar  het Engelfrieten overzicht

Naar beneden 

1648 Vrede van Münster / Munster (1/2): wat er aan vooraf ging


De stad heet Münster en geen Munster, Aad vindt het slordig om in allerlei publikaties steeds meer te lezen Munster i.p.v. Münster..... Als je gewoon de atlas er even bij pakt, vind je de juiste spelling toch zoo : Münster en geen Munster

Op deze opmerking: is het nu de Vrede van Münster of de Vrede van Munster, krijgen we zoveel reakties, ca 50% voor, ca 50% tegen, dat we hier niet meer op kunnen reageren.

Ons standpunt blijft: de Vrede van Münster en niet de Vrede van Munster, München heet ook geen Munchen, idem Düsseldorf. En inderdaad Köln heet bij ons Keulen.

Meer over het echte verschil tussen Munster en Münster vind je onderaan in dit verhaal!


1648 Vrede van Münster / Munster (1/2): wat er aan vooraf ging

Dit verhaal wordt vervolgd in het verhaal

1648 Vrede van Münster / Munster (2/2): hoe de vrede werd gesloten




Zoals gebruikelijk op onze site beginnen we met een aantal inleidende citaten uit allerlei verhalen:

Mis je nog iets, maak dan gebruik van onze Search Engine :

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Münster of 1648 en klik op ENTER

Citaat uit het verhaal

1600 Slag bij Nieuwpoort

Naar men zegt, het paard van Albertus werd ook door Maurits veroverd, het werd het lievelingspaard van Maurits..... :

mauritspaardalbert

Na de slag kreeg Maurits toch weer de opdracht om verder te trekken richting zuiden, hij deed het nog ook. De belegering van Nieuwpoort liep uit op een mislukking en Maurits besloot op een dag zich gewoon terug te trekken, vooral nadat hij hoorde dat de afvaardiging van de Staten-Generaal vertrokken waren uit Oostende naar Bergen op Zoom om daar met de Spanjaarden te onderhandelen over een Vredesverdrag......

De legende wil dat toen Maurits Oldenbarnevelt weer voor het eerst ontmoette, Maurits Oldenbarnevelt in het gezicht sloeg....

Via Oostende werden de Staatse Troepen en hun buit, teruggevaren, waaronder vele Spaanse vlaggen die eeuwenlang in de Ridderzaal hebben gehangen.

Hoe ging het verder met Isabella en Albertus ? Om nog meer gezichtsverlies te vermijden vatten zij het plan op om Oostende te heroveren. Isabella deed zelfs de historische belofte dat zij zich niet meer zou verschonen voordat Oostende weer was heroverd, het beleg duurde echter drie jaar. de speciale kleur van haar ondergoed is de geschiedenis ingegaan als Isabella-geel. Het beleg van Oostende werd dus een dure prestige slag, alhoewel de nieuwe Spaanse bevelhebber Ambrosio Spinola, het beleg uit eigen zak schijnt betaald te hebben.....

Ambrosio Spinola werd trouwens ook de leider van de Spaanse delegatie die uiteindelijk voor 12 jaar een bestand overeenkwam :

spinolaprent

Ambrosio Spinola

1569 - 1630

van 1603 - 1628 bevelhebber van het Spaanse leger in Vlaanderen

De Spaanse Kade in Rotterdam dankt haar naam trouwens aan de doorreis van de Spaanse markies Ambrosio Spinola (1569-1630). Spinola werd op 31 januari 1608 met een groot gevolg en met andere onderhandelaars over het 12-jarige bestand in de 80-jarige oorlog, op doorreis van Dordrecht naar Den Haag door het Rotterdamse stadsbestuur plechtig ontvangen en ingehaald. Hij kwam over het ijs en zette op het Hoofd of Oude Hoofd het eerst voet aan wal. Dit gedeelte van het Oude Hoofd werd vanaf omstreeks 1637 Spaansekade genoemd.

mauritsspinola

Met 190 ijssleden kwam Spinola via bevroren rivieren naar Dordrecht
Op 6 februari 1608 werd Spinola (rechts), reizend in 8 koetsen, in Rijswijk bij de Hoornbrug ontvangen door Maurits (links)

In de Vaderlandse Geschiedenis is 1600 De Slag bij Nieuwpoort altijd belangrijk gebleven, zoals je bijvoorbeeld kunt zien aan de onderstaande plaatjes die in jaren 1910 - 1915 door een koekfabriek werden uitgegeven, mits je hun koek kocht natuurlijk.

overzicht80jaar

Enne hoe liep het af met dat zeeroversnest Duinkerken? In 1646 werd het veroverd door de Fransen en vanaf die tijd waren de Spaanse Kaapbrieven niet meer geldig, zoo heeft zich ook dit vanzelf opgelost.

Citaat uit het verhaal

Delfshaven en Piet Heyn

Citaat uit het verhaal

Antwerpen versus Rotterdam



Citaat uit ons verhaal:

1584 Willem de Zwijger, zijn onbekende zoon Philips Willem, Balthasar Gerards en Alva



Na al deze sfeerbeelden tijd om wat systematischer in te gaan op de aanloop naar 1648 en de Vrede van Münster, we beginnen maar in 1625, het sterfjaar van Maurits. De bijpassende prenten staan al ergens hierboven.

In 1625 stond de Republiek er dus financieel slecht voor. In april 1625 (de maand waarin Maurits stierf) werd Breda (door Maurits via dat turfschip in 1590 veroverd) nog steeds door Spinola belegerd : 23.000 Spaanse troepen namen deel aan de belegering tegenover een Staats garnizoen van 3500 man. In mei 1625 deed Frederik Hendrik nog een onzettingspoging, maar die mocht niet baten, in juni 1625 moest Breda zich overgeven, een groot verlies voor de zuidgrens van de Republiek en voor het persoonlijk aanzien van de Oranjes, want de Oranjes waren Baron van Breda en de oudste zoon van Willem de Zwijger, Philips Willem, had er tot zijn dood in 1618 gewoond en dus werden in Breda de familie bijeenkomsten gehouden. (LINK)

In de jaren erna speelden ook de godsdienstige twisten uit het 12-jarig bestand weer een rol (waar we maar niet verder op ingaan), met o.m. als gevolg een muiterij van de schutterij in Amsterdam. De onderlinge verstandhouding tussen bijvoorbeeld steden als Leiden, Haarlem, Gouda, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam werd steeds slechter, arminiaanse (remonstrantse) vroedschappen maakten ruzie met gomeriaanse (contra-remonstrantse) vroedschappen en omgekeerd.
Maurits had zich uiteindelijk, via zijn staatsgreep in 1618, ten koste van uiteindelijk o.m. Oldenbarnevelt en Hugo de Groot, aan de zijde van de Contra-Remonstranten geschaard, zijn halfbroer Frederik Hendrik zou juist aanvankelijk de steeds machtiger wordende Remonstrantse kant gaan kiezen, tot dat, maar dat komt later in het verhaal.

karelvportr

1548

Karel V

Na de troonsafstand van Karel V in 1555 werd het, zeg, Duitse Deel van het Habsburgse Rijk gesplits van het Spaanse deel, over het Duits / Oostenrijkse deel kreeg de broer van Karel V, Ferdinand I, de macht, over het Spaanse Deel de zoon van Karel V, Philips II. De twee Habsburgse Rijken trokken vaak samen op, zoo ook in de jaren 1625 - 1630. De Katholieke Liga ( de 2 Habsburgse Rijken + een aantal katholieke Duitse vorsten) breidden hun macht steeds verder uit over het noorden van Duitsland, en bedreigden zoo de noordelijke provincies van de Republiek.

Ook werden de rivieren in Duitsland door de Katholieke Liga voor de Republiek geblokkeerd, wat de slechte ekonomische situatie van de Republiek verergerde, een geluk was wel dat er goede oogsten behaald werden, waarvan de opbrengsten niet geexporteerd konden worden via de (geblokkeerde) rivieren en dus daalden de prijzen voor voedsel in de Republiek en braken er dus geen hongersnoden uit.

Vanuit Duinkerken werd wel grote schade aangebracht door de door de Spanjaarden van kaapvaart brieven voorziene Duinkerkers. (LINK)

Kortom, de Republiek werd in de verdediging gedrongen. Maar ook in Madrid waren er problemen, het geld begon op te raken. Al in 1625 (maar dat wisten de Staten toen natuurlijk niet) werd in Madrid besloten om de offensieve akties in de Nederlanden om te zetten in defensive, veel goedkoper. Het scheelde zeker 20% in de kosten. En dus werd na de Spaanse verovering van Breda het Spaanse leger ingekrompen en het Staatse leger uitgebreid. De Republiek financierde dit door een verhoging van bestaande en invoering van nieuwe accijnzen, door een Franse subsidie en t.g.v. de opbrengst van de zilvervloot van Piet Heyn. In 1625 raakte ook Engeland weer betrokken bij de strijd tegen Spanje, ook een grote morele en financiele steun voor de Republiek, net als in de jaren rond 1588 en de Armada.

Citaat uit dit verhaal over de diverse faillisementen van Spanje:

Uit ons verhaal

Het Klooster paleis, het Escorial, van Philips II en ook natuurlijk iets over Philips II

ook nog dit citaat:




Het meest beslissende was echter het uitbreken van de Frans - Spaanse oorlog over de opvolging in Mantua, Noord Italie, de Mantuese Successie oorlog (1628 - 1631). Habsburgse en dus ook Spaanse troepen en middelen werden in allerijl, ook vanuit de Nederlanden, overgebracht naar Mantua.



Het Spaanse leger in de Nederlanden werd t.b.v. de Mantuese Successie oorlog teruggebracht van 80.000 naar 50.000 man, de Republiek wist het leger uit te breiden tot zo'n 60.000 man, voor het eerst overtrof het Staatse leger het Spaanse qua aantallen. De situatie was vergelijkbaar met de periode in de jaren 1590 toen Parma zich meer moest richten op Frankrijk dan op de Republiek, een Godswonder (zoals het later werd genoemd) voor het verloop van de Opstand. (LINK)

En toen kwamen er dus successen : in 1626 werd Oldenzaal ingenomen, geen Spaanse troepen meer in Overijssel. In 1627 Grol, geen Spanjaarden meer in de Achterhoek, maar er was wel die grote bedreiging van Groningen, vanuit Noord Duitsland, waar de Katholieke Liga in 1627 de Denen hadden verslagen. Alle krachten van de Republiek werden toen aanvankelijk gericht op de verdediging van het noorden en toen kwam dus Piet Heyn met zijn onverwachtse meevaller....en Mantua

In de winter van 1628 - 1629 moest de Katholieke Liga zich terugtrekken uit Noord Duitsland t.g.v. de verslechterende situatie in Mantua. De Infanta Isabella Clara Eugenia de Austria, de dochter van Philips II en Landvoogdes van de Spaanse Nederlanden (haar portret hebben we al laten zien, inkl. de naar haar genoemde kleur Isabella-geel) sloeg alarm in Madrid, zij voorspelde dat Frederik Hendrik nu kans had om Breda te heroveren en om 's-Hertogenbosch aan te vallen.
Ondanks alle ruzies tussen allerlei steden lukte het om in april 1629 een Staats leger op de been te krijgen van 77.000 man, 50% meer dan Isabella ter beschikking had.

Isabella kreeg gelijk, Frederik Hendrik trok met 28.000 man op naar 's-Hertogenbosch, een Duits ontzettingsleger o.l.v. de Graaf van Montecuccoli, met 16.000 man viel Overijssel binnen, maar Frederik Hendrik liet zich hierdoor niet afleiden gelukkig en de rest van het verhaal over 's-Hertogenbosch hebben we al verteld....
Montecuccoli werd bezig gehouden door haastig bijeengezamelde schutterijen, duizenden zeelieden van de VOC en WIC. De WIC moest haar aanval op Brazilie hierdoor zelfs een jaar uitstellen.
Toch lukte het Montecuccoli Amersfoort in te nemen, waar direkt het katholicisme weer werd hersteld, zullen we maar zeggen, maar moest toch terug, want uiteindelijk lukte het de Staten-Generaal een (bijeengeschraapt) leger op de been te brengen van totaal 128.000 man, een deel van dit leger nam bij verrassing Wezel in, de belangrijkste aanvalsbasis vanuit het land van Kleef van Montecuccoli, de bevoorrading van Montecuccoli werd hierdoor geblokkeerd en dus moest Montecuccoli wel terug. Willem III zou hetzelfde doen in de periode van het rampjaar 1672 (LINK).....

Het dubbele verlies voor Madrid van Wezel en 's-Hertogenbosch was de eerste echt grote strategische Spaanse nederlaag, veel desastreuzer dan de nederlagen van de Armada en Nieuwpoort.
Vooral het verlies van 's-Hertogenbosch kwam hard aan, kosten noch moeite waren gespaard om juist die stad te versterken, zelfs met gebruikmaking van de vestingsideeen van Maurits......

philipsIV

Philips IV

Koning van Spanje

1621 - 1665

de man die de Vrede van Münster initieerde

Voor het eerst kwam Spanje, in de persoon van Koning Philips IV, toen met een voorstel tot een langdurige wapenstilstand eventueel uitlopend tot een permanente overeenkomst, traditioneel het begin van iets wat zou uitlopen tot 1648 en de Vrede van Münster....

Voorlopig was Philips IV dus zelfs al tevreden met een nieuw bestand, nu niet voor 12 jaar, maar wat hem betreft voor 34 jaar, aldus een van zijn instrukties aan Isabella. Qua voorwaarden zou Philips IV meteen instemmen met die van 1609.


De Staten-Generaal weigerden te onderhandelen, eerst moest Montecuccoli terug, Pas toen dit gebeurd was, braken er enorme diskussies los in de hele Republiek die wel 20 jaar hebben geduurd en die wij nu proberen samen te vatten....Voor alle duidelijkheid : Spanje wilde al veel eerder een overeenkomst dan de Republiek en niet andersom, zoals zoo vaak wordt gedacht.

Frederik Hendrik was, zoo weten we nu, VOOR een overeenkomst met Madrid, de politieke, godsdienstige verdeeldheid binnen vooral de machtigste staat Holland, dwong Frederik Hendrik echter om zijn mening geregeld aan te passen.
Door de verdere verzwakking van Spanje lukte het hem echter ook, soms tegen het financiele en politieke beleid van de Staten-Generaal in, nog militaire successen te behalen ook. Zijn zoon Willem II, was TEGEN een overeenkomst met Spanje en wilde zich vooral concentreren op voor de Staten-Generaal te dure militaire akties. Na de Vrede van Münster, waar Willem II het dus niet mee eens was, ontstond er een konflikt tussen Willem II en vooral Amsterdam over de inkrimping van het te duur wordende staande leger. Willem II heeft toen in 1650 zelfs een poging gedaan om Amsterdam te belegeren. Onverwachts stierf Willem II aan de pokken in 1650, de Staten van Holland besloten het toen alleen te doen, zonder zoo'n eigenwijze Oranje, het eerste Stadhouderloze tijdperk o.l.v. Johan de Witt.

1672dewitbroers

Cornelis (achteraan) en Johan de Witt

Johan was de man die de financiën van de Republiek, na de 80-jarige oorlog, weer op orde bracht

Als aanvulling ook nog een citaat uit ons zeer populaire Oranje dames verhaal :

Maar terug naar 1630 en verder :

Samengevat ging de diskussie in de Republiek over het volgende :

Het debat werd echter vooral gedomineerd door de predikanten van beide richtingen, Remonstrants en Contra-Remonstrants, om het maar even zoo samen te vatten. In sommige (remonstrantse) steden als Rotterdam en Amsterdam werden zelfs predikanten de stad uitgezet als zij zich naar de mening van de vroedschap te veel Contra-Remonstrants uitlieten. Meestal waren remonstranten VOOR een bestand, maar ook voor korte offensieve militaire akties. De contra-remonstranten waren meestalTEGEN een bestand, maar ook voor meer defensieve en dus goedkopere militaire akties.
Vanuit zijn ballingsoord bemoeide ook de remonstrantse Hugo de Groot zich ermee, zelfs kwam hij terug naar Delft, maar moest toch vluchten... lees zijn verhaal maar eens.

In 1629 staakten de stemming in de Staten van Holland, de machtigste provincie, met 5 tegen 5....Door deze patstelling kon de stadhouder Frederik Hendrik in 1630 niet op campagne, in 1630 kregen de Remonstranten ook meer macht t.o.v. de Contra-Remonstranten, ze mochten in verschillende steden zelfs eigen kerken bouwen.

Om de impasse te doorbreken kreeg in 1631 Frederik Hendrik steun van remonstrantse steden als Rotterdam, Dordrecht en Amsterdam om, net als Maurits in 1600, de Duinkerkers aan te vallen. Met een veel grotere legermacht als zijn halfbroer trok Frederik Hendrik Vlaanderen in, maar ook hij werd, net als Maurits, aangevallen door een onverwachts groot Spaans leger en moest zich ook terugtrekken. Ook Frederik Hendrik was woedend op de vertegenwoordigers van de Staten die hem bijna hadden gedwongen verder te trekken, maar hij weigerde resoluter dan Maurits.

In 1632 sloeg Frederik Hendrik wel een grote strategische slag, in juni 1632 wist hij Venlo, Roermond, Sittard en Straelen in te nemen en trok vervolgens op naar Maastricht. In mei hadden de Staten-Generaal, op aandrang van Frederik Hendrik en zijn Remonstrantse bondgenoten, een manifest gepubliceerd waarin zij de Zuidelijke Nederlanden opriepen om in opstand te komen, waarbij werd gegarandeerd dat het katholieke geloof getolereerd zou blijven, de Contra-Remonstranten waren verbijsterd, maar niet bij machte dit te veranderen, een omslag!!! Tijdens het beleg van Maastricht braken er inderdaad opstanden uit in de Zuidelijke Nederlanden, maar niet iedereen koos de zijde van Frederik Hendrik, velen vertrouwden liever op de Fransen...
Een Spaans leger trok op uit Duitsland o.l.v. de generaal Pappenheim, maar het mocht niet baten, Maastricht werd op 23 augustus 1632 door Frederik Hendrik ingenomen. De gelederen in de Staten-Generaal sloten zich onmiddellijk, het land was eensgezind in zijn vreugde, overal in alle kerken dankdiensten, dat Frederik Hendrik de steden Venlo, Roermond, Sittard, Straelen en Maastricht hun katholieke godsdienst en bezittingen liet behouden, dat drong gelukkig niet overal door.

Na het verlies van Maastricht moest in de zomer van 1632 de Infanta Isabella de Zuidelijke Staten-Generaal bijeen roepen, voor de laatste keer onder Spaans bewind trouwens. Daar werd dan ook besloten om onmiddellijke onderhandelingen aan te gaan met Frederik Hendrik in Maastricht. Voor het eerst werd niet meer gesproken over een langdurig bestand, maar over VREDE. De Noordelijke Staten waren helaas voor Frederik Hendrik weer verdeeld, Groningen, Friesland en Zeeland gaven geen toestemming, Holland was weer verdeeld....de andere Staten waren trouwens VOOR....
Na veel geharrewar, men wilde wel rechtstreeks met de Zuidelijke Staten-Generaal onderhandelen, maar dan zonder Spanje erbij en dit kon natuurlijk niet, werden in november 1632 de eerste verkennende besprekingen gevoerd.

Om het maar weer samen te vatten, de Noordelijken stelden te hoge eisen, uiteindelijk werden de Noordelijken het wel eens over het beroemde 3 punten plan van Frederik Hendrik, als aan deze eisen niet voldaan zou worden, pas dan werd de oorlog voortgezet:



En toen kwam de breuk tussen Frederik Hendrik en de Remonstranten. Sommige Remonstrantse steden wilden veel eerder toegeven dan Frederik Hendrik wenselijk achtte, laten we het maar zoo samenvatten, want ook Frankrijk begon zijn lobby. Als de Staten-Generaal een bondgenootschap zou aangaan met Frankrijk tegen Spanje, dan zou Frankrijk financiele steun geven en samen zouden ze dan bijvoorbeeld de Zuidelijke Nederlanden kunnen veroveren en verdelen. Eén addertje: de Staten-Generaal mochten vanaf nu alleen nog met Spanje onderhandelen met toestemming van Frankrijk, een duivels dilemma.... ook voor Frederik Hendrik.

Steden als Amsterdam en Rotterdam kwamen met het compromis dat Spanje moest betalen voor de overdracht van Nederlands-Brazilië terug aan Portugal. Het eindigde in een grote ruzie tussen de stadhouder en de pensionaris van Amsterdam, Adriaen Pauw.

adriaenpauw

Adriaen Pauw

Pensionaris van Amsterdam

DE tegenstander van Vader Frederik Hendrik en Zoon Willem II

Waar het uiteindelijk, achteraf, omging, was macht, wie heeft het voor het zeggen, de Staten-Generaal of de Stadhouder, een principieel konflikt dat heeft geduurd tot 1795.

Citaat uit ons Patriotten verhaal :

Op 9 december 1633 behaalde Adriaen Pauw, in aanwezigheid van Frederik Hendrik, een overwinning in de Staten-Generaal: met vijf stemmen voor en twee tegen, werd besloten om de onderhandelingen af te breken. Als reaktie koos Frederik Hendrik prompt de zijde van de Contra-Remonstranten...., waardoor hij een groot deel van zijn populariteit verloor, want de Contra-Demonstranten waren niet meer in de meerderheid. Het werd een lange bittere strijd tussen de stadhouder, nu volop gesteund waarschijnlijk door zijn zoon, en de Staten-Generaal, waarbij Frederik Hendrik uiteindelijk won, de Staten-Generaal sloten in februari 1635 een overkomst met Frankrijk.
De verhalen over omkoperij van Staten-Generaal leden door EN Frankrijk EN Spanje slaan we maar even over tot ons 2e verhaal over de Vrede van Münster.....

In mei 1635 verklaarde Frankrijk dus de oorlog aan Spanje, de Staten-Generaal waren bij verdrag verplicht om vanuit het Noorden de Zuidelijke Nederlanden binnen te vallen, de Fransen vanuit het Zuiden. Op papier was alles al verdeeld, inklusief afspraken over geloofskwesties. Toen algemeen bekend werd dat de zuidelijke katholieken alles mochten behouden en dat de protestantse eredienst in het zuiden slechts in besloten huiselijke kring zou mogen worden uitgeoefend, kreeg Frederik Hendrik het zwaar te verduren.

Maar alles liep anders, de mooie plannen vielen in duigen, want zoals bekend, werden de Zuidelijke Nederlanden NIET veroverd, het Spaanse leger was er ook nog en daar was nauwelijks rekening meegehouden, net of Spanje wist wat er in Parijs was afgesproken en dat klopte ook, bleek later, met geld bereik je alles.

Spanje had ook een nieuwe strategie bedacht, offensief tegenover de Republiek, defensief tegenover Frankrijk. Het Spaanse leger was tijdens de onderhandelingen tussen Frankrijk en de Republiek versterkt tot 70.000 man, in het geheim natuurlijk....
Na de mislukte gezamenlijke aanval op de Zuidelijke Nederlanden kwamen de Spanjaarden met een meesterzet : onverwachts veroverden ze de strategisch belangrijke vesting Schenckenschans op een landtong in de Rijn, net ten oosten van de grens met Duitsland. Tot overmaat van ramp werd ook Kleef ingenomen door de Katholieke Liga. De bevolking van de Republiek was in alle staten, de roep om een Oranje als Frederik Hendrik was overal te horen, net als in 1672 en 1747.

Frederik Hendrik reageerde meteen, zelfs de winterpauze van 1636 - 1637, werd er voor opgegeven om Schenckenschans terug te veroveren. In de propaganda strijd werd door Madrid zelfs verkondigd dat Schenckenschans belangrijker was dan de verovering van Parijs. Na een zware strijd lukte het de stadhouder Schenckenschans weer te heroveren, de Republiek zou hem eeuwig dankbaar zijn, alhoewel eeuwig duurt soms wel erg kort :

In ieder geval lukte het om Adriaen Pauw weg te promoveren naar Parijs, allerlei niet Oranje gezinde bestuurders werden vervangen, in deze dagen werd dus iemand als Jacob Cats raadspensionaris van Holland. Over Jacob Cats wordt gezegd, dat hij raadspensionaris tegen Holland was i.p.v. van Holland. Maar toch kon dit alles niet voorkomen dat de Staten-Generaal uiteindelijk besloten tot een forse kostenreduktie, het was allemaal niet meer op te brengen immers.

Vanaf december 1636 werden de gelden voor Frederik Hendrik steeds drastischer verminderd, ondanks zijn succes in 1637, de herovering van Breda, maar daar stond het verlies van Venlo en Roermond weer tegenover.
In juni 1638 mislukte een aanval op Antwerpen, 2 maanden later mislukte de aanval op Geldern.
Alles leek tevergeefs door de (laatste) Spaanse Armada van 1639 die gelukkig door Admiraal Tromp werd verslagen in de beroemde Slag bij Duins op 21 oktober 1639. De Spaanse Vloot was hierbij, met toestemming van de Engelsen, via de Engelse territoriale wateren gevaren, Frederik Hendrik gaf desondanks opdracht om de Spaanse Vloot ook daar aan te vallen. Steun van de Engelsen aan de Republiek werd pas verkregen door het huwelijk van Mary Stuart en Willem II

De Spanjaarden hadden er nu echt genoeg van en wilde bijna kostte wat het kost, VREDE. Het land was financieel uitgeput, nog steeds zijn er diskussies wat de Spanjaarden toch met al dat geld van hun koloniale vloten hebben gedaan, niet alles werd gekaapt immers. Een voorbeeld nog uit ons Armada verhaal :

Maar Frederik Hendrik bleef hardnekkig vasthouden aan het verdrag met Frankrijk dat direkte onderhandelingen met Spanje verbood. In 1641 werd Gennep veroverd, het jaar daarop werd het leger weer met 10.000 man gereduceerd door de Staten-Generaal, de Franse protesten hielpen niet meer, Frederik Hendrik had het niet meer in de hand. Ook zijn verslechterende gezondheid ging een grote rol spelen.

In 1641 hadden de belangrijkste partijen van de Dertigjarige oorlog afgesproken om in Osnabrück en in Münster vredesbesprekingen te beginnen, waaraan ook Frankrijk deel nam en dus kon de Republiek toch ook gaan praten met Spanje, want de Fransen waren toch in de buurt, en zoo is het dus uiteindelijk begonnen in Münster, zie ons tweede verhaal.

In 1644 werden nog Sas van Gent en Hulst veroverd. In augustus 1646 deed Frederik Hendrik een laatste mislukte poging om Antwerpen te veroveren, en toen was het voorbij en steunde ook Frederik Hendrik het vredesproces in Münster.

In hetzelfde jaar 1646 maakte Frankrijk een eind aan de kaapvaart vanuit Duinkerken, simpelweg door het te veroveren....

duinkerkendag

Het droevig afscheid van Don de Calabassa uit Duinkerken naar Spanje

na de verovering van Duinkerken door Frankrijk

1646

Drie dagen voor zijn dood op 14 maart 1647 ontving Frederik Hendrik nog een laatste delegatie van de Staten-Generaal en de Staten van Holland en besloot hij deze bijeenkomst met de historische woorden :

Ick ben der Heeren Staten Dienaer

Vele Oranjes na hem, moesten steeds aan deze woorden herinnerd worden.


De stad heet Münster en geen Munster, Aad vindt het slordig om in allerlei publikaties steeds meer te lezen Munster i.p.v. Münster..... Als je gewoon de atlas er even bij pakt, vind je de juiste spelling toch zoo : Münster en geen Munster

Op deze opmerking: is het nu de Vrede van Münster of de Vrede van Munster, krijgen we zoveel reakties, ca 50% voor, ca 50% tegen, dat we hier niet meer op kunnen reageren.

Ons standpunt blijft: de Vrede van Münster en niet de Vrede van Munster, München heet ook geen Munchen, idem Düsseldorf. En inderdaad Köln heet bij ons Keulen.




We kregen deze reaktie van Bert van der Velden:

Ik las op deze site bij 1648 de discussie over Munster of Münster.

Een aantal jaren geleden is het verschil me voor altijd en eeuwig duidelijk gemaakt, namelijk 200km!!

Met een groep zouden we naar een museum in Munster, maar de chauffeur uit Amsterdam dacht dat de bestemming Münster was.

Dus de man had



Het Munster waar wij naar toe gingen ligt namelijk vlakbij de vroegere DDR-grens.

Er is dus heus een wezenlijk verschil!



Waarop nicht Marieke de atlas erbij pakte en het volgende mailde:

Ik moest natuurlijk gelijk Munster op de kaart vinden na dit leuk vertelde relaas gelezen te hebben, hetgeen echter niet in mijn ouwe Bos Atlas stond. (tja, ik heb niet de GROTE BOS atlas).

Toch heb ik, dankzij het Panzermuseum via een internetreisje, Munster gevonden: het ligt in een bijna rechte lijn ten oosten van Bremen.

Hoera, nu kan ik weer rustig slapen........





    Geinteresseerd in een historische rondleiding voor uw eigen groep(je) door Aad 'arcengel' Engelfriet, webmaster van deze grootste Nederlandstalige geschiedenis website, door o.m. een stad of streek in bijv. Nederland, België, Duitsland, Groot-Brittannië, Ierland en/of een historische lezing, publicatie, recensie:

    Voor meer vrijblijvende informatie

    aad@engelfriet.net

    Wilt U eerst meer weten over Aad Engelfriet:

    klik dan HIER







Dit verhaal wordt vervolgd in het verhaal

1648 Vrede van Münster / Munster (2/2): hoe de vrede werd gesloten





Terug naar Aad's homepage, met links naar al zijn verhalen





Familiewapenklein
wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....


Terug naar de top





Last update :

22 September 2009