Een e-mail sturen naar Aad? Zijn e-mail adres is aad@engelfriet.net
(klik op deze tekst om een voorgeadresseerde mail te openen)
Terug naar  het Engelfrieten overzicht

Naar beneden 

De geschiedenis van de Beurs van Rotterdam, ruim 10 jaar ouder dan de Beurs van Amsterdam...

De Beurs van Rotterdam werd gesticht in 1595, de Beurs van Amsterdam pas in 1613

Op onze site hebben we op dit moment al meer dan 60 verhalen, aldus onze Search Engine, waarin het woord Beurs voorkomt

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld beurs en klik op ENTER

Alleen een apart verhaal over de geschiedenis van de Beurs van Rotterdam, daar is het nog niet van gekomen en natuurlijk is er heel veel te vertellen over de geschiedenis van de Beurs van Rotterdam en moeten we ons weer enigszins beperken, maar het is toch weer een heel lang verhaal geworden.....

De belangrijkste verhalen waarin we het al over de Beurs van Rotterdam hebben gehad, zetten we toch maar even op een rij, in willekeurige volgorde....:



In al deze verhalen hebben we het al een beetje gehad over de geschiedenis van de Beurs van Rotterdam.

En dus beginnen we weer met een paar citaten:

Uit dit verhaal:



Uit dit verhaal:



Uit dit verhaal:


Uit dit verhaal:



Uit dit verhaal:



Uit dit verhaal:



Uit ons verhaal



laten we dit nog zien, ook dit komt terug in ons verhaal over de geschiedenis van de beurs van Rotterdam:

We gaan verder met deze mooie prenten uit o.m. ons Stadspoorten van Rotterdam verhaal:

havenlaurenspoortblauwtoren1560

1560

De ingang van de (Oude) haven met de St.Laurenspoort en links de Blauwe Toren

1652

Links de ingang van de Leuvehaven

Rechts de ingang naar de veel oudere Oude en Nieuwe Haven, het Haringvliet etc

havenzicht1823

1823

Gezicht vanuit de Maas op de ingang van de Oude Haven

rechts de Ooster Oude Hoofdpoort

links de Wester Oude Hoofdpoort

LINK

havenzicht1853

1853

Gezicht vanuit de Maas op de ingang van de Oude Haven

rechts de Ooster Oude Hoofdpoort

LINK

Als we de kaart van dit gebied wat uitvergroten zeg maar, dan kunnen we als nummer 13 op de onderstaande kaart de Ooster Oude Hoofdpoort ontdekken en ten zuiden van deze poort, als nummer 45 de eerste Beurs van Rotterdam:

plattegrondbeurs1599

1599

nummer 13 : Ooster Oude Hoofdpoort

nummer 45 : eerste Beurs van Rotterdam

beurs11620

1620

eerste Beurs van Rotterdam

met de rug naar de Maas vanwege de wind

Op 30 januari 1595 kreeg Rotterdam het eerste Beursgebouw van Noord-Nederland, die van Amsterdam kwam bijvoorbeeld pas gereed in 1613. Maar waarschijnlijk had Amsterdam in 1493 al wel een plek waar kooplieden bij elkaar kwamen.

Het eerste Beursgebouw, door Fabrieksmeester Van der Hoeven ontworpen en gebouwd, kwam gereed in 1598, een schoone ende cierlicke plaats, die men de Borse hiet, voor de coopluyden getimmert, met drie overdeckte galerijen en pylaren, ende wel geplaveyt, daar men int droogen wandelen magh, maar al spoedig kwam de klacht dat het gebouw te ver van het toenmalige woongedeelte van Rotterdam stond.

Op de onderstaande prent zien we de Amsterdamse Beurs, zoo rond 1620, het zal er in Rotterdam niet anders hebben uitgezien enne let op, de Beurs is niet overdekt !!!

beursadam

De naam Beurs is trouwens van Nederlandse afkomst. In Brugge woonde ooit een zekere Van der Beurze die zijn huis openstelde voor kooplieden.

beursbrugge

Het huis van Van der Beurze in Brugge

Om de Merchant Adventurers over te halen zich in Rotterdam te vestigen, werd de 1e Beurs afgebroken en werd de 2e Beurs van Rotterdam gebouwd op een plek waar de Beurs van Rotterdam meer dan 3 eeuwen zou zijn gevestigd, namelijk aan de Blaak.

De 2e Beurs van Rotterdam kwam op de plaats van de Vismarkt, wel niet op de plaats waar de Vismarkt tot de jaren '30 van de vorige eeuw zou zijn gevestigd:

apotheekromein

Rechts op de hoek aan het huis het beeld van

De Romeyn

Apotheek van Rotterdam


Op de achtergrond de Soetenbrug

rechts van de Soetenbrug de Zeevismarkt

rechts aan de overkant van de Blaak de Lutherse Kerk

LINK

blaakvismarkt1772

1772

vischmarktkleur

1875

vischmarktinkijkbarak

1890

maar de toenmalige 17e Eeuwse Vischmarkt lag meer in de richting van de Hoogstraat en de Grote Markt.

beurskleur

1694

In 1635 kreeg Rotterdam z'n 2e Beurs aan de Blaak

blaakbeurs1696

1696

De 2e Beurs van Rotterdam aan de Blaak

De windhandel van 1720 zou uiteindelijk de bouw van de 3e Beurs van Rotterdam initieren. Op 6 januari 1721 werd in de vroedschap van Rotterdam voor het eerst gesproken over weer een nieuwe Beurs. Men kwam niet zoo vlug tot een besluit hoe die nieuwe Beurs eruit zou moeten zien: als tot een ordentelijk cieraad en bequaam gebruick, ten dienste van de commercie en volgens de kunst van de architectuur zal bevonden worden te behoren.
Uiteindelijk koos de Vroedschap voor een ontwerp van stadgenoot, de schilder en dus ook bouwmeester Adriaan van der Werf

werffpt

1659 - 1722

Adriaan van der Werf

Adriaan van der Werf heeft veel portretschilderijen gemaakt van o.m een groot aantal Rotterdamse regenten en zat dus in het goede circuit, op 62-jarige leeftijd kreeg hij dus de voor Rotterdam zeer belangrijke opdracht om een nieuw Beursgebouw te ontwerpen. Helaas kwam het Beursgebouw pas gereed na zijn dood, namelijk in 1736.

Aanvankelijk werden in het gebouw ook de Assurantie Beurs, de Posterijen en nog wat andere diensten gepland, maar tijdens de bouw van de 3e Beurs zat het allemaal tegen.

Het grondplan van de Beurs was veel groter dan gedacht, alle aanliggende woningen dienden te worden opgekocht en dat was in die dagen niet eenvoudig, een Onteigeningswet zou er pas komen in 1851. Het NEE van een eigenaar moest gerespekteerd worden. En dus dreven de buren de prijs van hun huis op.....
Uiteindelijk gingen de buren natuurlijk overstag, want de Vroedschap had o.m verordend dat er niets meer aan die huizen verbouwd mocht worden, ook kwam er vast een hek om de huizen.....

In 1735 werd uiteindelijk met de bouw begonnen door David van Stolk, die we ook kennen uit dit verhaal, David nam voor Dfl 11.500,= het bouwen van o.m. de galerijen, het posthuis en nam ook de toegangsdeuren voor zijn rekening. Uiteindelijk bedroegen de totale bouwkosten ca dfl 200.000,=, een voor die tijd gigantisch bedrag natuurlijk.

Veertien jaar lang was de Beurs ondertussen gehuisvest in een houten noodgebouw aan de Zuid-Blaak....

Bij de opening werd trouwens met geen woord meer gesproken over Adriaan van der Werf, was men hem vergeten???

beursblaak1730

1738

De 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland
ontwerp Van der Werff

links de Blaak, de brug is de Gapersbrug, tegelijk gebouwd met de 3e Beurs

In 1743 kwam een ernstige construktie fout aan het licht, houten draagbinten bleken al verrot te zijn. De aan de buitenlucht bloot staande draagbintkoppen werden uiteindelijk voorzien van een koperen rand. Ook de uitstekende delen van de gevel werden voorzien van een roodkoperen bescherming, de daklijst werd met lood afgewerkt. Totale kosten Dfl 11.500,=

De samenwerking tussen de verschillende diensten in het gebouw verliep ook anders dan gedacht. Het Postkantoor verdween in 1750 als eerste uit het gebouw, pas in 1799 werd speciaal aan de Wijnhaven het eerste Postkantoor van Rotterdam gebouwd.

Citaat uit dit verhaal:

Uiteindelijk bleven in de Beurs alleen instellingen achter die eigenlijk helemaal niets met enige Beurs aktiviteiten te maken hadden, zoals boek- en schilderijenhandelaren, maar ook het in 1769 opgerichte Bataafs Genootschap der Proefondervinderlijke Wijsbegeerte vond onderdak in het Beursgebouw.

T.o.v. Amsterdam werd door bezoekers uit heel Nederland Rotterdam geprezen trouwens voor het mooie gebouw :deze stad met dit gebouw is zonder twijfel de mooiste stad in Holland..... Algemeen werd gesteld dat de Beurs van Rotterdam de mooiste was van Holland, iemand noemde hem zelfs de mooiste van heel Europa. Door de opdringende bebouwingen in de buurt ging het aanzien van het gebouw echter achteruit, denk maar aan de bouw van het spoorwegviadukt.....we komen er nog op terug na al deze mooie onderstaande prenten....

beursbrug1780

1780

De 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland
ontwerp Van der Werff

met weer de Gapersbrug, tegelijk gebouwd met de 3e Beurs

beursgeendak1783

1783

De 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland van binnen....maar zonder dak

beursbrugsteen1830

1830

De 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland

de Gapersbrug is nu van steen

er is nu ook ruimte voor o.m. een bloemenmarkt

beurszeetijding1800

1800

Links de 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland

met ervoor het Zeetijdingenhuisje t.b.v. de dienst ooit opgericht door Jacob Quack

LINK

zeetijdingpt

Het Zeetijdingenhuisje

In 1795 werd in het gebouw ook de Botermarkt gevestigd, in 1825 werd ook ruimte gemaakt voor de Vlasmarkt.

Uit 1815 is bijgaande verordening bekend:


In 1829 werd in het torentje boven de ingang het oude Hemoney carillon uit het oude Stadhuis geplaatst.

stadhuis1675

Het Stadhuis van Rotterdam in 1675, ook wel gasthuis genoemd, maar dan niet voor zieken

in de rechter toren het Hemoney carillon

Het oude raadhuis dateert van 1606 en werd in 1789 van binnen gerenoveerd en in de jaren 1822 tot 1835 zelfs drastisch verbouwd. Na de laatste verbouwing zag het er als volgt uit :

stadhuiskipstraat1865

Het Stadhuis van Rotterdam in 1865

Helaas bleek het torentje, nog een ontwerp van Adriaan van der Werff, te licht van konstruktie voor het carillon en ondanks protesten werd het sierlijken torentje vervangen door een, volgens tijdgenoten, vreemd bouwsel...

beurs1

1840

beursvlag1863

17 November 1863

Vlaggen aan de Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland t.g.v. 50 jaar onafhankelijkheid

links het Frans Koffiehuis

de stoet trekt over het plein van de Gapersbrug over de Blaak

helemaal rechts het Kantoor van de Rijnspoorweg (vanaf het Maasstation naar Utrecht en verder)

Een hot issue zouden we nu zeggen, was in de 19e eeuw de overkapping van de binnenplaats, 25 jaar werd er over gesproken, wel niet, wel niet. In heel de wereld werd altijd in de open lucht gehandeld, alleen het Nederlandse klimaat staat dit niet altijd toe natuurlijk. In 1847 werd de binnenplaats van de Beurs van Amsterdam overkapt en toen kon Rotterdam natuurlijk niet achterblijven, maar toch duurde het nog tot 1867 voordat ook de Beurs van Rotterdam een overkapte binnenplaats kreeg. Wat hielp was in 1864 een lening aangeboden door Beurshandelaren aan het Gemeentebestuur. De Beurshandelaren waren het gewoon zat, menigeen had zeer slechte herinneringen aan de historisch slechte winter van 1854/55, bij een temperatuur van min 20 graden moest worden gehandeld. Het duurde nog 12 jaar....

Op de onderstaande prenten van de Amsterdamse en de Rotterdamse Beurs zie je inderdaad geen overkapping....

beursadam

beursgeendak1783

1783

De 3e Beurs van Rotterdam aan het Westnieuwland van binnen....maar zonder dak

De omgeving zou echter volledig op de Rotterdamse schop gaan.....want dwars door het Frans Koffiehuis zou het grote spoorviadukt worden aangelegd, zie ons Spoorwegen verhaal, maar toch hier even een paar sfeerprenten van dit gebied:

laurensgeldersekaai1780

1780

Oude Haven en Geldersche Kaade

Links de Gapersbrug (afgebroken in 1826) met de Beurs

Rechts Kleine Draaibrug

Tussen de 2 bruggen werd later Plan C gebouwd en Station Beurs

gapersbrugbeurskleur

De Kolk met recht voor ons de Gapersbrug en ernaast nog net te zien de Beurs

rechts de Kleine Draaibrug

kolk1860gerard

1860

De Kolk met rechts de Korenbeurs en recht voor ons de Beurs

Voor de bouw van het Spoorviadukt zal de Korenbeurs worden afgebroken,
het Spoorviadukt zal gebouwd worden vlak voor de Beurs

op zoek naar een stadsplattegrond, klik dan HIER

korenbeursview

Vanuit de Korenbeurs kijken we recht op het Frans Koffiehuis,
en dus staan we nagenoeg exact op de plaats, waar later het spoorviadukt gebouwd zal worden

LINK

links de Kleine Draaibrug

rechts het Zeetijdenhuisje met erachter de Beurs

beursbouwviadukt

De bouw van het spoorviadukt pal voor het Beursgebouw in een speciaal gedempt gedeelte van de Kolk

wat een arbeidskrachten....

en wat een toeschouwers

beursmannen

1907

in de overkapte beurs

een wat merkwaardige foto....

beurs2

Vlak voor WOII

En nu gaan we stoppen met deze foto van de 4e Beurs van Rotterdam, een gebouw dat iedereen kent.....

passage urinoir

Het 4e Beursgebouw in aanbouw (links op de hoek)

Wil je meer weten over hoe het verder ging, pak dan even de telefoon:

beurstelefoon

De bewoners van de 4e Beurs van Rotterdam






Familiewapenklein
wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....


Terug naar de top





Last update :

10 September 2004