Deze website is ontwikkeld door het Gemeentearchief Rotterdam, in nauwe samenwerking met de gemeentelijke Dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting (DS+V) en het Historisch Museum Rotterdam. De virtuele tour is gebaseerd op onderzoek van ingenieur Koos Hage (DS+V) naar het exacte verloop van de brandgrens van Rotterdam.
Op de website is het tracé met Google Maps en een speciale navigator nauwkeurig na te gaan. Het onderzoek naar de brandgrens van Rotterdam berust onder meer op bronnen uit de collectie van het Gemeentearchief Rotterdam en actuele topografische gegevens. Via de site
is ook een boek over het onderzoek als .pdf file te downloaden.
Verloop van de brandgrens van Rotterdam
De (cultuur) historische waarde van de brandgrens is lange tijd niet onderkend. In mei 2006 besloot het Rotterdamse gemeentebestuur echter tot fysieke markering van de brandgrens. Onder de verantwoordelijkheid van wethouder Lucas Bolsius van buitenruimte zal de markering worden uitgevoerd. Daartoe is inmiddels het exacte verloop van de brandgrens van Rotterdam vastgesteld.
Stadsdriehoek
De brandgrens van Rotterdam markeert het Rotterdamse grondgebied dat door het bombardement van 14 mei 1940 en de daaropvolgende brand werd verwoest.
Het gebied omspant de oude stadsdriehoek en delen van het Nieuwe Werk, Cool, het (huidige) CS Kwartier, Agniesebuurt, Het Oude Noorden, Rubroek, Kralingen en Struisenburg.
In totaal werden circa 25.000 woningen en 11.000 andere panden binnen de brandgrens vernield. Ongeveer 850 mensen kwamen om en 80.000 mensen werden dakloos.
Films
Naast gegevens over de brandgrens van Rotterdam biedt de website informatie over Rotterdam in de Tweede Wereldoorlog en de wederopbouw. De site bevat foto's, (amateur)films en geluidsfragmenten uit de collectie van het gemeentearchief met een overzicht van relevante archieven. Ook is er een gastenboek, waar ooggetuigen van het bombardement en andere bezoekers hun reacties kunnen achterlaten.
Voor nog meer achtergrond informatie verwijzen we graag naar o.m. de volgende verhalen op deze Engelfriet site:
- Rotterdam mei 1940 De slag, de bommen, de brand
- Het Rotterdamse Gemeentebestuur in de 2e Wereldoorlog
- De gevechten in en rond Overschie in de Mei dagen van 1940
- 14 mei 1940, Schiebroeksestraat
- Werd de oorlogsschade van Mei 1940 vergoed ?
- Cees Vrijenhoek over o.m. de eerste oorlogsdagen op het Noordereiland
- Klik HIER als je alle verhalen op deze Engelfriet site over Rotterdam en WOII wilt zien
En natuurlijk mag ook dit citaat uit het Persbericht
niet ontbreken:
In juni 1942 voerden de Duitsers een bouwstop in. Er mocht niet verder worden gebouwd aan de nieuwe stad. Alle bouwmaterialen en arbeiders waren nodig om de Atlantikwall aan te leggen.
Stadsbouwmeester W.G. Witteveen bouwde geduldig verder aan de nieuwe stad, maar dan een van papier. Van deze papieren stad wordt nu een maquette gemaakt. Het is een cadeau van de Stichting Vrienden van het Historisch Museum Rotterdam.
het wederopbouwplan van Witteveen
Op 18 mei 1940 - vier dagen na het verwoestende bombardement - begon Witteveen aan het wederopbouwplan van de stad.
Voor de uitvoering van zijn plan deelde hij de stad op in dertien wijken met aan het hoofd van elke wijk een supervisor. Die had de opdracht het stratenplan van Witteveen met de architecten uit te werken. Witteveen had een voorkeur voor traditionele architectuur. Dat wil niet zeggen dat zijn club geen moderne architecten telde. Ook modernere architecten als J.J.P. Oud, P. Verhagen en S. van Ravesteyn waren intensief betrokken bij de plannen. Oud was ongetwijfeld de belangrijkste. Hij kreeg het toezicht over de Coolsingel en zou zich intensief met het Hofplein bemoeien.
Om de wederopbouw in Rotterdam in goede banen te leiden, was op 1 januari 1941 het Adviesbureau voor het Stadsplan van Rotterdam (ASRO) opgericht, dat onder leiding stond van Witteveen; C. van Traa werd zijn persoonlijk secretaris.
In oktober 1941 kon het publiek voor het eerst kennisnemen van wat Witteveen met de stad voorhad. Onder grote belangstelling presenteerde het ASRO het wederopbouwplan in maquettevorm in Museum Boijmans. Er kwam veel kritiek op het plan Witteveen. Ogenschijnlijk trok hij zich daar niets van aan en werkte onverstoorbaar verder aan de stad die nooit zou worden gebouwd. In de loop van 1944 ging de oververmoeide Witteveen met ziekteverlof; de psychische druk op hem was te groot geworden. Van Traa nam het van Witteveen over. Onder zijn leiding kwam er een totaal ander plan tot stand, het Basisplan dat de gemeenteraad in 1946 goedkeurde. Over het plan Witteveen sprak toen niemand meer.
van papieren naar houten stad
In 1995 verscheen het boek, Een stad voor het leven, waarin architectuurhistoricus Annet Tijhuis voor het eerste over de papieren stad schreef. Zij had het archief van de supervisoren ontdekt waaruit een in detail uitgewerkte stad te voorschijn kwam: straatschema's, calques, perspectieftekeningen, maar ook artist impressions. Van deze papieren stad maakt maquettebouwer Stevan Michel in opdracht van het museum nu een schaalmodel van ongeveer 3 bij 2,50 meter.
Daartoe zijn alle beschikbare gevelschema's, calques en perspectieftekeningen onderzocht en op de officiële kaart van Witteveen weergegeven. In totaal zijn 375 tekeningen geselecteerd en gekopieerd, waarmee Stevan aan de slag ging. Met groot geduld en toewijding zet deze creatieve puzzelaar de papieren stad om in een houten stad. Straks zullen Rotterdammers die het Historisch Museum Rotterdam bezoeken zich kunnen verplaatsen in de bezoekers die in 1941 in Boijmans konden kennismaken met de stad van Witteveen.
Paul van de Laar
hoofd Collecties
Historisch Museum Rotterdam
Voor meer vrijblijvende informatie Wilt U eerst meer weten over Aad Engelfriet: |
|---|
