En dus kwam het natuurlijk voor dat er vreemde figuren benoemd werden, bijvoorbeeld deze Baljuw van Rotterdam, Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt :
In de geschiedenis van Rotterdam is deze Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt een van de meest verafschuwde stadsbestuurders geweest. Aangesteld in de dubbelfunktie baljuw en schout, bleek hij uiterst korrupt te zijn. Hij was tegelijkertijd, zeg maar, Hoofd van de Politie en Officier van Justitie.
In die tijd was het gebruikelijk om het innen van gemeentelijke belastingen op brood, bier en brandhout (allemaal eerste levensbehoeften....) te verpachten tegen een hoog geldbedrag. De pachter moest dan zelf maar zien hoe hij aan zijn inkomsten kwam. Een principieel fout systeem natuurlijk, dat door allerlei pachters werd misbruikt, Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt maakte het, volgens de overlevering, wel erg bont....zoo was hij ook betrokken bij afpersingen om aan zijn geld te komen. En bij wie moest je dan klagen, juist bij Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt, want die was dus ook baljuw en schout.
Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt had ook het recht om boetes in eigen zak te steken, je kon in die tijd zelfs kiezen, met een boete ontliep je je straf, uiteraard stond toen de boete in geen verhouding tot de misdaad en verdween de boete in de zakken van de korrupte Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt. Op deze manier ontstond een heel netwerk van "vrindjes", wie geen geld had, had het zwaar, want voor het minste of geringste werd je fors bestraft, bijvoorbeeld als je illegaal wijn dronk...
Machteloos moest het Rotterdamse stadsbestuur aanzien dat de in 1676 door Willem III benoemde Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt zich onrechtmatig verrijkte door allerlei afpersingspraktijken en door met zeer ruime hand de meest zware boetes uit te delen. De haat tegen Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt liep steeds hoger op, in 1690 ontlaadde dat zich tot het Costerman oproer dat veel pamfletten opleverde en dus veel rumoer tot in Den Haag, maar uiteindelijk niets veranderde aan het principieel foute benoemingssysteem en figuren als Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt gewoon handhaafde, hij kreeg zelfs een financiele kompensatie voor de geleden ongemakken. Gelukkig voor Rotterdam overleed Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt in 1695.
Een zekere Cornelis Costerman was lid van de Schutterij van Rotterdam en op een avond in augustus 1690, tijdens een schuttersfeestje in het wachtlokaal onder het stadhuis, waar later bijv. Kaat Mossel zou worden opgesloten, kregen de schutters extra dorst. Costerman was in het dagelijks leven wijnkoper, dus die wist een adresje waar je illegaal, dus goedkoop, aan vaatjes wijn kon komen. Zoo gezegd, zoo gedaan.
Op weg terug met het vaatje wijn passeerden ze, gegarandeerd luidruchtig, een herberg waar toevallig een aantal wijnaccijns pachters ook iets dronken, waaronder de gebroeders Van Der Steen. Die kwamen natuurlijk naar buiten en uiteraard ontstond er een vechtpartij, de schutters wonnen dit gevecht natuurlijk, maar een van bedienden van Van Der Steen, een zekere Kerry, werd dodelijk gewond. "Gepenetreerd in de holligheyt van het Hert", aldus het later door Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt opgemaakte procesverbaal. Costerman werd aan zijn stem herkend en werd gearresteerd en beschuldigd van ...... belastingontduiking. Terloops, volgens alle verhalen, ook van moord, maar die belastingontduiking woog zwaarder ???
De hele stad was in rep en roer, want Costerman werd prompt ter dood veroordeeld en dat viel niet goed bij de poorters. Er was toch door beide partijen gevochten en waar gevochten wordt kunnen doden vallen, dat was toen niet zoo'n probleem immers.
Op 16 september 1690 werd Costerman inderdaad in het openbaar onthoofd, te midden van een woedende menigte, de schutterij, kollega's van Costerman....., weigerde het schavot goed te bewaken. De beul werd zoo zenuwachtig dat hij zoo onhandig te werk ging dat minstens 5 slagen nodig waren om Costerman te onthoofden. En toen ging het volledig mis.....
Direkt na de onthoofding werd het huis van de gehate wijnaccijns pachter Van Der Steen gepunderd, de schutterij, verantwoordelijk ook voor de openbare orde, keek passief toe. Van Der Steen had de pech dat bij hem ook porselein gekocht kon worden en dat werd overal in de stad toegepast. De rellen duurden dagen zonder dat de vroedschap eigenlijk iets kon doen of wilde doen.
Vanuit Den Haag werden troepen gestuurd en dat maakte alles alleen maar erger. Vanuit Den Haag werd een kommissie meegestuurd die moest nagaan waarom het stadsbestuur niet was opgetreden. En natuurlijk zou Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt als baljuw en schout daarin betrokken worden.
Schutters hadden echter de Leuvebrug en de Wijnbrug opgehaald zodat het huis van Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt aan de Leuvehaven onbereikbaar was voor de kommissie en de poorters. De poorters lieten zich hierdoor niet uit het veld slaan en maakten zich meester van enkele kanonnen van de stadsverdediging. De kleine compagnie van de schutterij die het huis van Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt moesten bewaken, trokken zich toen 's nachts terug, onder hen Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt verkleed als schutter in de nacht.
Op 5 oktober 1690 werd het volgende pamflet bij de Beurs opgehangen, waarin Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt als volgt werd omschreven :
-
Schijnheyligh Atheist
Liefhebbent hoere vel
Geltsuchtigh dwingelandt
Uytbroedsel van de Hel
Op 6 oktober 1690 werd het huis van Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt bestormd en geplunderd, de voordeur was m.b.v. kanonskogels aan flarden geschoten...... Alle door Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt gevangen gezette poorters werden bevrijd uit de kelder van het Stadhuis, een woedende menigte trok naar de Delftsche Poort en ook die werd bezet. De schutters waren nergens meer te bekennen, de vroedschap deed ook geen poging om tegenmaatregelen te nemen.
Het graeuw te Rotterdam door
wrevel aangedreven
Wil woede en plunderzucht den vollen
teugel geeven
Het dreunt uit Stadts geschut met
alles wat men vond
Op 's Heeren Nyvelds huis en sloopt
het tot den grond
De troepen uit Den Haag grepen hard in, Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt werd in ere hersteld, na een verzoek van de stad om af te treden, wat Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt uiteraard naast zich neerlegde, hij was immers benoemd door de Stadhouder Willem III...... De stad Rotterdam moest Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt zelfs een ongehoord hoge schadevergoeding betalen van dfl 152.000,=, het stadsbestuur moest hiervoor een lening afsluiten. Men protesteerde in Den Haag, Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt was niet meer te handhaven, aldus het terechte verweer, hij was te korrupt en nu door iedereen gehaat. Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt bleef echter aan de macht, tot zijn dood in 1695, in de jaren 1690 - 1695 voerde hij volgens de overlevering een terreur bewind....
Stadhouder Willem III deed verder niets, want die had het immers te druk met de Schotten......
Een verre nazaat van Mr. Jacob van Zuylen van Nijevelt vind je o.m. terug in DIT VERHAAL
Tot slot voegen we nog deze fraaie prent toe uit ons Schotland verhaal met een schitterend gezicht vanaf de linkeroever van de Maas op Rotterdam:
Een schitterende prent van de Maas ter hoogte van Rotterdam
op de oever aan de overkant
v.l.n.r. de Witte Poort, (de Wester Nieuwe Hoofdpoort) LINK
de St. Laurenskerk LINK
de Ooster Oude Hoofdpoort LINK
Links het Statenjacht van Willem III (let op de Oranje vlaggen) vertrekt uit Rotterdam op weg naar Hellevoetsluis
onder begeleiding van een Engels jacht rechts
We kregen de volgende reaktie van Gerrit Tijink:
Wat wordt bedoeld met: Van Der Steen had de pech dat bij hem ook porselein gekocht kon worden en dat werd overal in de stad toegepast.?
Met die zin wordt bedoeld dat er hierdoor voldoende voorraad was om mee te smijten.
Dat smeekt dan dus om een zinnetje als:
Van der Steen was ook een porseleinhandelaar en hield voorraad aan huis, maar scherven brengen geluk, toch?
