Terug naar  Hans' homepage	Een e-mail sturen naar Hans? Zijn e-mail adres is hans@engelfriet.net (klik op deze tekst om een voorgeadresseerde mail te openen)	Terug naar  het Engelfrieten overzicht

Naar beneden

Van het Calandplein, de Passage, het Coolsingelziekenhuis.....

---

In een van onze vorige verhalen glibberden we bijna virtueel met de fiets in de richting van deze brug, weet je nog wel ?

Binnenwegschebrug (1890)
We schreven toen : "links de Coolvest, rechts de Schiedamsche Singel, maar gelukkig waren er toen nog niet zoo veel fietsen....Wel een druk bruggetje trouwens....

Recht achter de brug het Museum Boijmans oftewel het Schielandshuis tussen de Boijmansstraat (links) en de Groote Pauwensteeg (rechts)"

Maar in dit verhaal gaan we toch eens even op die brug staan en dan niet in het water vallen van verbazing, want wat we nu gaan zien, zul je nauwelijks thuis kunnen brengen.

Dit bruggetje lag dus tussen de huidige Blaak en de ingang van de huidige Oude Binnenweg. Nou, dan heb je meteen het beeld te pakken hoe de Coolsingel er nu uitziet als je in de richting van het stadhuis zou kijken en zoo zag de Coolsingel er dus ruim 100 jaar geleden uit, als je dus van het bruggetje naar het nog niet gebouwde stadhuis zou kijken..... ongelofelijk toch....

Water, met rechts de Molen de Hoop en ervoor het Erasmiaans gymnasium, links achter de bomen het Groote Ziekenhuis oftewel het Coolsingelziekenhuis. Op die plaats begint nu de koupgout.....

100 jaar geleden was er op de plaats van de koupgout een pontje.....


Vanaf, laten we maar zeggen het huidige Hofplein, zag de Coolsingel er dus zoo uit:

Weer water! Links bij die boot wordt melk aangevoerd, daar was de, laten we maar zeggen, de Rotterdamsche melkmarkt (we komen hier ooit nog wel een keer op terug)

Zoo ongeveer op de plaats van de melkmarkt, wel wat meer naar de Molen, is nu het stadhuis, op de achtergrond dus weer Molen de Hoop.

Even de draad kwijt misschien?

De bovenstaande foto laat zowel Molen de Hoop (ze beginnen hem al af te breken...) als het Stadhuis zien....

Maar we gaan weer terug naar de Binnenwegschebrug :

We zijn nu een stukje in de richting van de Groote Pauwensteeg gelopen en kijken nu weer naar Molen de Hoop, op deze foto zie je links nu veel beter het Coolsingelziekenhuis liggen.

Oh pas op, deze mevrouw moet er langs, ze komt net uit de Oude Binnenweg via de Binnenwegschebrug en heeft wat boodschappen onder haar arm !



Maar laten we eens verder gaan kijken wat we aan de rechterkant van het water bijvoorbeeld tegen hadden kunnen komen : de Passage bijvoorbeeld, iets wat Den Haag nog steeds heeft en wat je ook nog in heel veel Britse steden tegen kunt komen, gekoesterd tot en met.....en terecht !!

Zoo prachtig omschreven als in dit stukje tekst uit 1946, ja, dat schrijven we tegenwoordig wel een beetje anders :

De Passage, eens een pronkstuk van Rotterdam, vormde een imponerende toegangspoort en nodige onwillekeurig tot een betreden van de unieke winkelstraat uit.

Zelf was de Passage eveneens een winkelcentrum. Toen er in de tweede helft van de vorige eeuw de plannen voor ontworpen werden, spotten de Rotterdammers er mee. Waarom zou het kleine Rotterdam een Passage moeten hebben, zoals Brussel en Parijs?
Bovendien, het ging in Rotterdam niet al te best. De regering had zo juist besloten, de post "kosten voor onderhoud van de Nieuwe Waterweg" te schrappen, tot een commissie had uitgemaakt, of Rotterdam's weg naar de zee werkelijk gevaar liep, te verzanden.

Maar de promotors van de Passage zetten door.





In 1879 werd deze Passage echter geopend en met het Witte Huis paradepaardje der trotse Rotterdammers.
Ze was honderd meter lang en in het midden acht meter breed, aan de in-en uitgangen zes meter, 's Avonds werd de rij van dertig winkels door duizend gasvlammen verlicht, een verlichting, die door de glazen koepel weer duizendvoudig weerspiegeld werd.

Er was een hotel in, doch dit floreerde niet en dertig jaar lang heeft een fontein in het midden hardnekkig geweigerd, water te geven.

Behalve de Badinrichting zou onder de Passage nog het een en ander geëxploiteerd worden. Maar er is van een onderaards bedrijf nooit iets terecht gekomen. De Passage is nimmer geworden, wat de ondernemers er van gedroomd hadden. Ze bleef echter tot het einde toe een attractie van Rotterdam.

En het was toch altijd een emotie, van de hoge trap naar de Coolsingel af te dalen, met het gezicht op het Calandmonument en het imposante Grote Ziekenhuis, dat zo stijlvol en blank uit een statige bomenrij oprees.

Op onze site hebben we nog een verhaal over de opening van en een ruzie vanwege de Passage : link

Nou we worden nieuwsgierig, op de volgende foto kunnen we de Rotterdamsche Passage bewonderen in de tijd dat de Coolsingel nog niet gedempt was, wat een prachtig gebouw, je krijgt toch tranen in de ogen dat dit er niet meer is.....evenals de 100m naar links staande Molen de Hoop

De logistiek ging allemaal nog via het water.....

Tijdens en na WOI werd het water gedempt, de Coolsingel kreeg een verkeersfunktie toebedacht.

De Duitse taal op die zonweringen was toen blijkbaar nog niet zoo beladen, misschien was het Duits toen wel net zoo iets als nu het Engels ?

Op deze foto is de Binnenwegschebrug al lang verdwenen, want het water is gedempt. We staan hier op de hoek waar later de (oude) Bijenkorf gebouwd zou worden, klik maar eens op deze link.

Onder Doos 11 weer de Passage met links ernaast het Erasmiaans Gymnasium.

De tram rechtsaf gaat in de richting van de Karrensteeg.

Misschien heb je al een standbeeld ontdekt voor het Passage gebouw, daar moet Alie ergens zijn, want daar waren de openbare toiletten uit dit verhaal.

Beetje moeilijk te ontdekken, nou dan zoomen we toch wat in :

Kijk, men is ook al begonnen met de bouw van het nieuwe Beursbebouw, over de oude Beurs kun je in dit verhaal iets lezen trouwens.

De trap naar het benedendekse toilet ligt net tussen het monument en een boom rechts, maar we komen er nog op terug, want we zoomen nog verder in op het monument en de Coolsingel ingang van de Passage.

Laten we eerst maar eens naar binnen gaan, oh wat mooi..... enne helemaal geen Kruidvatten zo te zien....

Nou ja, een beetje reclame mocht later dus wel, want in de crisistijd werd er hier niet veel verkocht, veel kijkers waarschijnlijk, maar weinig kopers...

Wil je meer weten over het winkelen in vooroorlogs Rotterdam, inklusief advertenties, klik dan maar vlug op deze link, maar niet te lang, want onze gids gaat gewoon verder !

Nou over een half uurtje zien we elkaar wel weer bij Heck, geniet maar even van deze foto's, genoeg te zien toch....

Wat gezellig, bij Heck (links op de bovenstaande foto) spelen net de Geroday's, nou dat klinkt niet slecht !

Na een welverdiende pauze wandelen we verder en heel langzaam naderen we het einde van de honderd meter lange Passage :

Maar voor dat we dit gaan doen, laten we nog even deze foto zien van een winkel uit de Passage die we kregen van de Fam van Halderen, die hadden in de Passage een hoedenwinkel onder de naam

DE GEBROEDERS VAN HALDEREN




Op de winkelruit stond Aux Trois François

En nu helaas toch echt naar het einde van de Passage:

We lopen door de uitgang de Korte Hoogstraat in, maar draaien ons meteen weer om, we willen nog wel eens een keer door deze mooie Korte Hoogstraat ingang naar binnen en dan terug naar de Coolsingel, want heeft iemand Alie al gezien ?

---

Op onze site hebben we ook dit verhaal over de Passage van Rotterdam:

De Passage van Rotterdam (1879 - 1940) was een straat overdekt met glas

---

Weer terug op de Coolsingel ontdekken we dat men links van de Passage al met de bouw van het, door Dudok ontworpen, glazen Erasmushuis is begonnen, gelukkig mag de gids even mee naar boven en neemt dan de bovenstaande foto. Tussen de fotograaf en de Passage de Boijmansstraat, het huidige Bulgersteyn. Het pleintje waar we op neer kijken wordt het Calandplein genoemd. En dat Calandplein gaan we nu eens even bekijken :

Op het Calandplein (v.l.n.r.) o.m.het Calandmonument, Molen de Hoop, het Erasmiaans Gymnasium en de Passage, we beginnen alles al meteen te herkennen, maar ja, wat wil je met zoo'n gids.....

Oh, nou weet je nog steeds niet, wie nu die Caland is ???
Nou, toevallig heeft Aad daar gisteravond nog vlug een verhaal overgemaakt, kan die nu meteen even presenteren, klik maar weer even op deze link !!

In dit aparte verhaal over Caland heb je kunnen lezen dat vlak voor de oorlog, in mei 1939, het monument is verplaatst naar de Veerhaven, waar het nu nog steeds staat.

Over het Calandmonument is nog een aardige anekdote te vertellen. Op een snikhete dag in 1911 had de Rotterdamse dichter-liedjeszanger Koos Speenhoff er bewust tegen geplast, hij kon het niet meer houden, maar deed dit onder het oog van een toeziende agent en dat in 1911, en het standbeeld was pas een paar jaar oud.

"Agent, doe je plicht', zei onze Koos, "maar morgen lacht iedereen je uit".

En dus had Koos weer inspiratie voor een lied :

Caland heeft een monument
op 't Calandplein
in 'n waterbak van steen
boven 'n fontein

en daarom loopt de diender
de diender, de diender
en daarom loopt de diender
van 't Calandmonument

dag en nacht marcheert hij rond
handen op zijn rug
als een mus er lang naar kijkt
jaagt ie hem terug
als er iemand visschen wil
of zijn voeten wascht
of een kleine boodschap doet
gaat ie op de kast

en daarvoor zorgt de diender
de diender, de diender
en daarom loopt de diender
van 't Calandmonument

Vlak voor de verplaatsing van het monument werd nog deze foto gemaakt, wat een sfeer nog.
Vergis je echter niet, dat echtpaar dat daar rechts komt aanlopen, is waarschijnlijk niet ouder dan 30-35 jaar.....

Op de bovenstaande foto kun je eindelijk heel goed de trappen zien naar de benedendekse toiletten, tussen de trappen een fraaie reclame zuil, het Calandmonument staat er nog, uiterst links op de foto is nog heel onduidelijk de Oude Bijenkorf te ontdekken.

En op deze foto, dezelfde toiletten en reclamezuil, maar nu in 1946, ter hoogte van die kiosk rechts op de foto hadden we de Passage weer moeten ontdekken, maar helaas, 14 mei 1940 heeft het gehele aanzien van ook dit stuk Coolsingel drastisch veranderd.

Links op de foto het Beursgebouw en visueel vlak voor de Laurenskerk is men aan het werk voor de nieuwe V & D.



Terug naar voor de oorlog, hadden we misschien op de Coolsingel deze vader met zijn 2 dochters kunnen tegen komen, via deze link vertelt Alie (links op de foto) haar verhaal over deze wandeling.

Papa Boogaard met twee dochtertjes aan 't wandelen.

Waarschijnlijk is deze foto aan de overkant van de Coolsingel genomen, ver na de kruising met de Van Oldenbarneveltstraat. Waar Pa met z'n 2 dochters misschien ook was langsgelopen, was het Groote Ziekenhuis , het Coolsingelziekenhuis op de hoek van de Van Oldenbarnevetststraat en de Coolsngel

Over de geschiedenis van de Rotterdamsche ziekenhuizen heeft Aad ook gisteravond een verhaal gemaakt, klik maar weer op deze link.

rechts de Van Oldenbarneveltstraat. links de Coolsingel

Het Coolsingelziekenhuis werd in de jaren 1850 gebouwd en in de jaren 1880 aan de achterkant uitgebreid. De oorspronkelijke architect was Rose, maar dat heb je al kunnen lezen via de laatste link.

Op deze foto kijken we de Van Oldenbarneveltstraat in en het gedeelte rondom de schoorsteen is het in de jaren 1880 aangebouwde gedeelte.

In de mei dagen van 1940 werd het ziekenhuis zwaar beschadigd, de patienten konden maar ternauwernood worden geevacueerd. Als je de foto goed bekijkt, zie je, dat eigenlijk alleen de buitenmuren nog overeind stonden, je zult maar in dit ziekenhuis hebben gelegen tijdens het bombardement.

Na alle branden die nog dagenlang gewoed hebben, zag het ziekenhuis er zoo uit....., na de oorlog zijn eigenlijk alleen kleine gedeelten weer herbouwd, want er waren allang plannen dat het ziekenhuis toch weg moest.

Eind jaren vijftig was dit nog over van het ziekenhuis, een gedeelte van het zusterhuis en het ketelhuis, met ervoor het KLM gebouw. Achter de schoorsteen De Bank van Hans.
Na de uiteindelijke volledige afbraak rest alleen nog een poort en een plataan, ze staan vlakbij Donner aan de kant van de Lijnbaan, ga maar eens kijken !

Deze foto maakte op Aad heel veel indruk, want dit is het Rotterdam uit zijn jeugd, zo kent hij de binnenstad, even inzoomen

levert een prachtige sfeerfoto op van o.m. de toenmalige HEMA, met rechts de ingang naar de erwtensoep en de warme worst.

Trouwens bij V &D verkochten ze meteen links na de ingang hele lekkere kroketten, later ging Aad die eten bij Termeulen, daar waren ze goedkoper, maar je moest er eerst een bonnetje voor kopen. Die van V & D waren we wel dikker, maar

HO AAD, Je mag niet verder van deze agent op de hoek van de Van Oldenbarneveltstraat en de Coolsingel, met links nog een reepje Coolsingelziekenhuis.....

want Hans vroeg zich al af wanneer gaan we verder met onze RET City Tour, oh dat is waar ook, zou het bijna vergeten. Waar is Alie nou weer trouwens.....

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....