En toen kwam deze foto langs, met de vraag waar is dit en toen ging Aad de mist in.... heerlijk is dat !!
Aad suggereerde o.m. de Hertekade, (vanaf het Bolwerk, evenwijdig aan de Boompjes ter hoogte van de Maasbruggen) de Kolk of het Moriaansplein, (direct achter het Spoorviadukt vanuit de Grote Markt), aldus onze stadsplattegrond uit 1897.
En toen werd Aad op het verkeerde been gezet door de reaktie dat de firma Braakman op de foto te zien was, Braakman wist Aad, had met het Noordereiland te maken, de Prins Hendrikkade..., maar het liep allemaal anders. Want de onderstaande foto is echt heel uniek :
Eric van Dorland (email), de vragensteller met deze mooie site : http://www.vandorland.nl , maakte er een hele studie van en kwam met het volgende prachtige verslag, waaruit we, met zijn toestemming, het volgende laten zien :
En tot slot voegt Aad nog wat foto's toe met wat tekst. De foto's die Eric heeft gevonden komen van Alex den Ouden's site de Rotterdammers en onze Engelfriet site.
Op onze Engelfriet site hebben wij al heel wat foto's, zo'n 2400, gebruik Aad's Search Engine, als je op zoek bent naar iets. Iedere vrijdagnacht wordt onze site opnieuw geindexeerd.
| Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Scheepsmakershaven en klik op ENTER |
|---|
-
Locatiebepaling van de onbekende foto
zoals afgedrukt op de achterzijde van de Nieuwsbrief
van de Historische Kring Kesteren en Omstreken / Arend Datema Instituut (21ste jaargang, Nr. 1, Januari 2003)
In bovengenoemde nieuwsbrief stond op blz. 34 een redactionele vraag betreffende de locatie van een onbekende foto: "Op de achterzijde van deze Nieuwsbrief hebben we een foto afgedrukt, waarvan de locatie ons onbekend is. Op de zakken staat: 'A. Vink JFz Elst'. Weet iemand waar deze foto genomen zou kunnen zijn?" .
Gezien de bebouwing, de brug, het water en het havenkarakter lijkt het te gaan om een stad als Haarlem, Amsterdam of Rotterdam. Nu wil het toeval dat ik in bezit ben van een ansichtkaart van het 'Witte Huis" te Rotterdam, daterende uit de periode 1898-1915. Op deze foto is op de achtergrond eenzelfde spoorbrug te zien, waardoor in eerste instantie uitgegaan is van de plaats Rotterdam. Als men nu een kaart ter hand neemt van Rotterdam, zal men ontdekken dat deze spoorbrug gelegen heeft over de Scheepsmakershaven en de Wijnhaven (in het centrum van Rotterdam).
Dit bericht te hebben aan de redactie van de Nieuwsbrief, kreeg ik een antwoord met daarin: "Van andere leden kreeg ik een kopie van een firmalijst uit Rotterdam, waaruit blijkt dat de fa. Braakman was gevestigd op de Pr.Hendrikkade en de Maaskade. Uit het 'smalle' water leidt men af dat het de Pr.Hendrikkade moet zijn." Dit overlegd hebbende met een tweetal Rotterdammers, ben ik tot de conclusie gekomen dat de foto in ieder geval niet van de Maaskade en/of de Prins Hendrikkade kan zijn. Het water zou dan al snel een breedte hebben van 150 á 200 meter, en dat is tegenstrijdig met de foto.
Een 'Namenlijst voor den Telefoondienst' uit 1915 geeft inderdaad aan dat de firma Braakman gevestigd was aan de Maaskade: " Z Braakman & Co., H., Maaskade 0 Z. 3. (Niet voor loc. gesprekken)"…
Gezien dit gegeven en de firmalijst waarover de redactie van de Nieuwsbrief beschikt, zal dit een onbetwistbaar feit zijn. Gezien vergelijkbaar fotomateriaal van de draaispoorbrug en de Scheepsmakershaven / Wijnhaven moet de onbekende foto tóch gemaakt zijn bij de Scheepsmakershaven. Blijkbaar heeft de Firma Braakman hier ook een vestiging gehad (bijkantoor en/of opslagfaciliteiten). Het is ook mogelijk dat de datering van de onbekende foto bijdraagt aan de inmiddels ontstane verwarring. De foto kan immers genomen zijn ruim vóór 1915, toen de firma Braakman wellicht nog niet gevestigd was op de Maaskade.
Nu wil het geval dat er op internet diverse websites zijn te vinden met informatie over Oud-Rotterdam. Een zeer fraai voorbeeld hiervan is de site van de familie Engelfriet. Hierdoor is een emailwisseling ontstaan tussen Dhr. Aad Engelfriet en de schrijver dezes. Dhr. Engelfriet herinnert zich ook de vestiging van de firma Braakman op de Prins Hendrikkade.
Enfin, al het inmiddels beschikbare fotomateriaal wijst in andere richting: de Scheepsmakershaven / Wijnhaven. In mijn onbescheidenheid meen ik onomstotelijk te kunnen bewijzen dat de locatie van de onbekende foto inmiddels een vaststaand gegeven is. Aan de hand van enkele foto's en daarop weergegeven karakteristieke kenmerken zal ik het verband tussen de diverse foto's duidelijk maken en derhalve alle twijfel betreffende de locatie wegnemen.
Een aantal gezamenlijke kenmerken heb ik met gekleurde kaders en hoofdletters weergegeven:
Een leuke anekdote betreffende de wachthuisjes: Het schijnt dat er met één van deze wachthuisjes een 1 aprilgrap is uitgehaald. Het verhaal ging dat er een zwerver in woonde, die zo op zichzelf was dat hij zich nooit bij daglicht liet zien. Echter op een zekere één april zou hij tevoorschijn komen en met een bootje naar de wal roeien. Vele mensen hadden zich verzameld om dit te aanschouwen, maar uiteindelijk bleek het natuurlijk niet meer te zijn dan een 1 april grap.
De brug is hierop duidelijk te zien (linksonder), het betreft echter de noordelijke helft van de spoordraaibrug, en bovendien is deze foto richting west genomen, en niet richting oost zoals onze onbekende foto. Wachthuisje 'E' is echter duidelijk zichtbaar (de tegenhanger hiervan bevind zich aan de andere zijde van de brug, dit is het huisje wat we op de onbekende foto zien).
Een luchtfoto genomen naar het noord/noord-oosten. Duidelijk te zien 'De Punt' (A) de spoordraaibrug over de Scheepsmakershaven/Wijnhaven (rechts van 'E' ).
'E' is natuurlijk weer het wachthuisje.
Links zien de Scheepsmakershaven, rechts de Wijnhaven. Op de voorgrond de draaispoorbrug, met wachthuisje (E) en 'De Punt' (A). Vanaf deze laatste locatie is de onbekende foto genomen. Let tevens op het ontbreken van een brede kade, links bij de Scheepsmakershaven. Hier en daar zijn slechts aanlegsteigers te zien.
"…vervolg van de Hertekade, de Scheepmakershaven en een stukje van het spoorviaduct. Achter het viaduct lopen de huizen aan de Boompjes door tot aan de Scheepmakershaven, de Hertekade maakt daarom onder het viaduct een bocht van 90° naar links en komt uit op de Boompjes. Het straatje net voor Zakkenhandel T. Spaan is de Hertestraat."
Een gedeelte van het pand dat op de onbekende foto gesierd is met het bord van 'Braakman & Co." is te zien (B) De verdiepingen met 4 ramen en waterlijsten zijn goed herkenbaar
Pand C, (nu van Janssen booten) is ook heel herkenbaar, let op de verdiepingen met 6 smalle ramen en met name op de eerste verdiepingen met de natuurstenen / gepleisterde stukken tussen de raampartijen.
Pand D is onmiskenbaar hetzelfde pakhuis als op de onbekende foto, met de grote deuren op elke verdieping met aan weerszijden een smal raam.
"We staan hier op de (oude) Jan Kuitenbrug en kijken naar het westen. De Maas ligt links buiten de foto en Station Beurs (tegenwoordig Blaak) ligt rechts buiten de foto. Links van de draaipijler van de brug kijken we de Scheepmakershaven in; rechts van de pijler strekt zich de Wijnhaven uit. Midden achter de draaipijler ligt de Punt, de plaats waar lange tijd een mechanische havenkraan stond. Die kunnen we hier echter niet zien. Het pand links op de foto direct achter het spoor, van de Firma Van der Velde & Zoon, staat er in 1932 nog, al huisvest het dan de firma Hollandia…."
Let wederom op de vlakverdeling van ramen en verdiepingen van pand B. Ook is op deze foto goed de karakteristieke daklijst te zien.
Met bovenstaand relaas ga ik ervan uit dat alle twijfel omtrent de locatie van de onbekende foto uit de Nieuwsbrief is weggenomen… Het water op de foto is de Scheepsmakershaven te Rotterdam, de foto is genomen vanaf 'De Punt' richting oost/zuid-oost. De datering blijft een raadsel, evenals de aanwezigheid van het bord van de firma 'H. Braakman & Co."
Hiermee kunnen we een locatie als de Maaskade en/of Prins Hendrikkade volledig uitsluiten.
Eric wil tot slot nog met nadruk Dhr. Mollevanger en Mevr. Lanser bedanken. Deze oud-Rotterdammers en inmiddels mijn vrienden en bovenburen, hebben ook de nodige tijd nagedacht en op foto's zitten turen.
Eric, namens de medewerkers van de Engelfriet site ons kompliment voor dit fraaie staaltje speurwerk !!!
Aad voegt er deze informatie nog aan toe :
Noordereiland, Prins Hendrikkade
Vanaf dit Antwerpsche Hoofd vervoerden de "Telegraaf" boten van Braakman & Co o.m. passagiers naar Antwerpen. Verder naar links vertrokken ooit grote witte raderboten stroomopwaarts richting Mannheim.
Vanaf het Antwerpens Hoofd onderhielden de Gemeentelijke Veerdiensten een pontverbinding met de Oosterkade, het Maasstation. Op de volgende foto's een voorbeeld van zoo'n boot, LINK :
-
We ontvingen deze schitterende ets van Jan Rodoe, met rechts het gebouw van de firma Braakman: we kijken richting Noordzee...
Heel fraai op deze foto is ook het gebouwtje op de Punt te zien, schijnt achtereenvolgens gebruikt te zijn als Waaggebouw en Hulpziekenhuis voor het Coolsingelziekenhuis. Ook heeft op de Punt ooit een grote kraan gestaan.
Citaat uit ons Had Rotterdam één Kasteel of meerdere Kastelen en Kloosters verhaal en Oppert verhaal :
We gaan het in dit verhaal niet alleen hebben over de vraag of Rotterdam één Kasteel of meerdere Kastelen heeft gehad, maar we laten ook wat Middeleeuwse Kloosters en Stadsgezichten van Rotterdam zien. En dat alles natuurljk met een beschrijving, als we die hebben kunnen vinden, zoo niet dan komt het nog wel eens.
Het Stadhuis en rechts de Waag aan de Kaasmarkt
Getekend is de situatie in 1703, in 1822 werd de Waag afgebroken voor de bouw van het nieuwe Stadhuis (LINK)
links een doorkijkje naar de Hoogstraat via de Stadhuissteeg
Uit ons Oppert verhaal :
Melkmarkt en op de achtergrond voor de St. Laurenskerk, de Boerenvismarkt
Links de Stadswaag naast de achterzijde van het Stadhuis
uit ons St. Laurenskerk verhaal (LINK)
En tot slot nog een fraai panorama van de Hertekade met Maasbruggen en Bolwerk :
Op verzoek van de bewoners werden de namen veranderd in Hertekade en Hertestraat
Ooit stond hier een bierbrouwerij met de naam Het Witte Hert....
Het Moriaansplein heeft zijn naam te danken aan een herberg in de 15e eeuw, Morianshoeft De waard schijnt zoiets als Pieter de Moer of Moeroen geheten te hebben.
We kregen de volgende reaktie van Rinze Mast. Rinze Mast werkt aan een boek over o.m. de firma H. Braakman & Co. en hij kan ons vast het volgende melden:
Nader onderzoek heeft geleerd dat de firma H. Braakman & Co. van 1884 tot en met 1898 aan de Hertekade een pakhuis exploiteerde, en dat zij in 1899 verhuisde naar het pand op het Antwerpse Hoofd.
