De Hollandse
maagd
Ondanks de lichtvaardigheid,
waarmee een echte Rotter-damse jongen tot knokken
oversloeg had zijn heldenverering een eigenaardig, bijna baldadig karakter.
Nationale feesten trokken steeds zijn intense belangstelling, maar deze was lang
niet altijd achttien-karaats, van nationaal
standpunt bezien. Daar was bij voorbeeld de maagd van Holland, een der weinige
standbeelden die iedere Rotterdammer kende. Het was opgericht ter herdenking van
het jaar 1813 toen we bevrijd waren van het Franse juk. Voor eer en glorie
van deze Hollandse maagd op de Nieuwe Markt, waakte dag en nacht de toenmalige
staatsman Jan van Zeggelen. Als hij voor zijn ijzerwinkel
op de Nieuwe Markt stond kon hij zich gemakkelijk verbeelden, de eerste paladijn
van de Maagd te zijn. En op 1 april marcheerde Jan aan het hoofd van de Oranjevereniging
'Het Centrum' met de
billentikker aan naar de Nieuwe Markt, waar de
Maagd bescheiden op haar vurige vereerder stond te wachten. En dan werd zij
gehuldigd. De muziek speelde eerst: 'In naam van
Oranje, doe open de poort,' en dan werd de Maagd
door Jan van Zeggelen bestormd. Hij scheen op zeer vertrouwelijke voet met haar
te staan, want hij sloeg z'n ene arm om haar
middel, nam z'n hoed in z'n
andere hand en begon dan te spreken
over
de dappere geuzen en over Oranje. Hij praatte niks gezellig, vond Leen, die een
hekel aan de Geuzen had, omdat ze zoveel kerken
van de katholieken hadden gestolen.
Als Jan van Zeggelen
uitgepraat was gaf iemand hem een lauwerkrans aan, die hij de Maagd om haar hals
hing. En het dankbare publiek van de achterban, waarin de straatjeugd rijk
vertegenwoordigd was, zong toepasselijk:
Van Zeggelen durreft
de Maagd niet te zoenen Falderalderiere
...
Over deze verstoring der
plechtigheid beklaagde Van Zeggelen zich bij de politie, die voortaan met man en
macht present was, wanneer de Maagd jubileerde. Elke poging tot community
singing werd hardhandig onderdrukt. En onder
plechtige stilte zou Jan weer de krans hangen om de aanminnige hals van de
Hollandse maagd. Hij strekte beide armen uit, maar o wee ... hij was niet hoog
genoeg geklommen en ging op z'n tenen staan. Deze
manoeuvre werd hem noodlottig. Hij gleed uit en viel met zijn krans in het
bassin, dat door de jongens in de omgeving wel eens als publiek urinoir werd
gebezigd.
De toejuichingen uit
het publiek waren spontaan en ondubbelzinnig. En direct zongen honderden kelen
ondanks de tegenwoordigheid van de politie:
Dat komt van je
maagden zoenen Hi, ha, ho
. . .
Het werd een pan op de
Nieuwe Markt. De hele plechtigheid was in het water gevallen; zelfs niet eens in
onversneden water ... Jan smeerde hem snel en werd
nog dagen achtereen met lachsalvo's
begroet, als hij zich vertoonde.
Natuurlijk
was het volgend jaar de belangstelling op i april
nog groter dan anders. ledere straatjongen was be-
nieuwd
of Jan misschien weer een openbaar bad zou nemen. Maar dat viel lelijk tegen. De
verhouding tussen Jan en de Maagd scheen aanmerkelijk bekoeld. Nu klom een gemeen-tewerkman
op een ladder en wierp met een sierlijke zwaai de krans om de maagdelijke hals.
Hetgeen haar talrijke supporters een teleurgesteld: 'hè,
hè, hè,' ontlokte.
Sindsdien is de Hollandse Maagd nog herhaaldelijk gehuldigd, maar voor de
straatjongens was de aardigheid eraf.
Over deze Kaat Mossel heeft Willem van Iependaal ooit het volgende gedicht geschreven :
-
Groetenis
Zwaar en hevig aangebeden
Stedemaagd van Rotterdam
Groetenis van Pollie Piekhaar
Negen maanden rooie pan
Hoe is 't met de koue voetjes
Op je stoofie van arduin ?
altijd nog in pipse blommen
En geharrenaste tuin
Draagt die vis onder je sloffen
Nog een paalsteek in z'n roer,
Om de snuif te memoreren
Voor z'n mallemonstermoer?!
Kwijlt dat pelikanenkuiken
't Hartewater nog zo staag,
Over 't randje van de spoegbak
Uit de kronkel in z'n kraag?
Hangt je bronzen nachtgemakkie
Nog op onverlette lans?
Een April van 't geuzenvendel
Weer een inmaakkruidenkrans?
Zorgen mussen nog als vroeger
Voor de roofies in je haar?
Zakken 's nachts nog moede zwervers
Voor je voetjes in elkaar?
Wassen potten, stronken, kluiten
Nog zo welig in je tuin?
Vrijt jong Holland, steeds onstuimig,
Uwe Maagdlijkheid aan puin?
Altijd nog het ouwe praatje,
Datje 't met Zwart Jantje houdt?
Met een smakzoen van je Pollie!
Hou je tof hoor, schattebout!
Maarrrrrrr, wie nu Kaat Mossel echt was, ja ze heeft echt geleefd, dat kun je lezen in dit verhaal.
