En toen dook Aad nog een boek op van zijn Geschiedenis leraar (link)
1880 - 1980
en daar gaan we natuurlijk ook wat uit citeren, bijvoorbeeld het onderstaande verhaal, want geschiedenis blijft Aad's afwijking, vooral als het geschreven is door je oud-geschiedenis leraar....
Bij het lezen van de verhalen over de Rotterdamse Schoolvereniging moet je wel weten dat dit oorspronkelijk een school was voor meisjes uit de gegoede stand, zoals dat toen genoemd werd. Later werden ook jongens toegelaten, maar het schoolgeld wat gevraagd werd, bleef het hoogste van Rotterdam. Op de school zaten o.m. kinderen uit de families Mees, Monchy, Hintzen en Van Vollenhoven, en dus zat ook Pieter van Vollenhoven ooit op deze school. Ook allemaal een stukje geschiedenis van Rotterdam, niet waar ?
Directrice van 1880 - 1901
Achttien meisjes, die onmiddellijk de voorraad 'ruikende viooltjes' van een bloemenkoopman bij het station hadden opgekocht, vertrokken op 24 mei in gezelschap van de heer Hofman en de dames Bolderman en Van Bijleveldt met de trein, getrokken door een stoomlocomotief, naar Gouda, 1 meisje, dat haar vinger had geklemd, kwam een paar treintjes later, maar kon het grootste deel van de excursie meemaken.
vanaf hier vertrok je in de richting Gouda en verder naar het Oosten
LINK
De leerlingen bezochten de pijpenfabnek, waar per week ongeveer 1.000 gros pijpen werden gemaakt. Zij zagen hoe aan de lopende band, maar dan zonder machines, uit de ruwe klei de beroemde Goudse pijpen werden gemaakt.
Zij stonden oog in oog met die talrijke werkers en werksters, die dagelijks 6 tot 7 gros pijpen door hun handen lieten gaan en daaraan steeds eenzelfde kleine handeling, een aanvulling op hetgeen de vorige werknemer had gedaan, verrichtten.
Zij hoorden, dat een pijp van één cent door ongeveer dertig verschillende handen was gegaan. Zij hadden hier kennis gemaakt met de geestdodende arbeid aan de lopende band, iets, waar in hun kring niet dagelijks over werd gesproken. Zij spraken met een vrouw, die de zeventig reeds was gepasseerd, maar die vanaf haar zevende jaar in die fabriek had gewerkt. Zo kwamen zij vanzelf in contact met de maatschappelijke vraagstukken van kinderarbeid en bij de verdere verzekerings- en beschermingswetten terecht.
Zij zullen toen wel gehoord hebben, dat de oudste sociale wet was geweest het Kinderwetje van Van Houten uit 1874, misschien werd vervolgens wel gesproken over het kabinet van Goeman Borgesius (1897-1901), dat veel aandacht had geschonken aan de ontwikkeling der sociale wetgeving, zodanig zelfs, dat minister Kuyper, de kabinetsformateur van het volgende ministerie, meende te moeten waarschuwen tegen een streven, dat was gericht op verzekering van de wieg tot het graf, waardoor de verantwoordelijkheid van de werknemer zou worden aangetast.
Beladen met gekochte stroopwafels en pijpen en de presentjes, die zij in de fabrieken hadden gekregen - een doosje miniatuurpijpjes en een plateel vaasje -werd de terugreis ondernomen. De tijd werd gedood met spelletjes, waarbij het aan vrolijkheid niet zal hebben ontbroken. De onkosten vielen mee, want deze bedroegen per kind dfl 2,48.
In 1913 werd een tweedaagse reis naar oostelijk Noord-Brabant met de klassen 5, 6 en 7 georganiseerd. Het programma, het laatste, dat bewaard is gebleven, wordt door de heer Hofman als volgt beschreven:
-
Het doel is den kinderen eenigszins een idee bij te brengen van een hoogveen-kolonie en ze een kijkje te geven in de Meyerij van Den Bosch. We kunnen dit alles niet in één dag af en zullen dus een nacht moeten overblijven.
Het logies en het eten zullen zeer goed zijn. Ik heb zelf de kamers en de bedden geïnspecteerd en sprak met den eigenaar een en ander af omtrent het eten. Wij gaan met z'n vieren als geleiders mee (2 dames en 2 heeren), blijven 's avonds in het hotel en onze kamers zijn tusschen die van de kinderen in. We zorgen er voor, dat ze 's avonds rustig zijn en dat ze 's ochtends niet te vroeg opstaan.
Aan deze excursie namen 33 leerlingen, onder wie 10 jongens, deel. Opnieuw werden zij in aanraking gebracht met maatschappelijke problemen, m.n. bij het steken, stapelen en verder verwerken van de turf. De heer Hofman, die een sociaal voelend man was, wilde zijn pupillen de sfeer van de industriestad laten proeven en zo stond hij met zijn leerlingen bij de fabrieksuitgang op het tijdstip, dat deze uitging. Zij konden zien, hoe de drommen mannen en vrouwen, allen in dezelfde kleding de werkplaats verlieten. Hij toonde zijn leerlingen een kant van het leven, die zij anders waarschijnlijk nooit gezien zouden hebben.
In hoeverre de ouders hiermede tevreden waren, is niet bekend, maar de directeur hoopte, dat de aan zijn zorgen toevertrouwde jonge dames en heren niet zouden opgroeien in een ivoren toren en dat zij ook eens kennis konden maken met andere standen. Dit was toch noodzakelijk voor de opgroeiende jeugd, want al bezochten zij de duurste school van de stad, aan de standenmaatschappij kwam toch wel een einde.
Zij zouden in hun verdere leven te maken krijgen met een totaal andere maatschappijopbouw. Uitgaande van de dichtregel: ln het Heden ligt het Verleden, in het Nu, wat Komen zal, moesten zij kennis nemen zowel van het heden als van het oude, maar ook van het toekomstige.
Deze leerrijke reis kostte de deelnemers iets meer dan dfl 9,- per persoon.
