WAAROM IS DAT TOCH ALLEMAAL VERDWENEN
Op Sinterklaasdag, 5 december 1899, begon de Rotterdamsche Omnibus Maatschappij (ROM) de concurrentie met de RET (RTM) paardentrammen.
De eerste 12 ROM omnibussen waren van een Engels standaardtype, waardoor de ingang aan de voor ons verkeerde kant zat. Bij een vervolg serie van 12 wagens was dit euvel verholpen
Op de route Delftshaven Beursplein Hoflaan, van oudsher een overstap per tram en na stopzetting van de stoomtramdienst vervoerstechnisch een groot zorgenkind voor de RTM, die er zelf ook met al haar beschikbare omnibussen bijsprong, werd gereden tegen scherp concurrerende tarieven. Op een tweede lijn Walenburgerweg Binnenwegschebrug Westplein was het al niet anders.
Uit de talrijke ingezonden stukken die zo rond 1905 in de krant verschenen blijkt, dat het publiek in het algemeen de ROM omnibusdiensten goed kon waarderen, ook al omdat de service goed en het personeel behulpzaam was.
De ROM was een nieuw en energiek bedrijf, dat in feite voorloper werd van de latere Motorbusmaatschappij Algemeen Vervoer (MAV), die aanvankelijk zozeer door (motor)pech werd achtervolgd, dat de bijnaam Morgen Avond Verder in zwang kwam.
Met name over de verzorging der paarden bij beide maatschappijen laaiden de gemoederen hoog op. Wij laten een fragment volgen, gedateerd 1 maart 1905, door de heren De Bie en Van Stolk, resp voorzitter en secretaris van de afd Rotterdam van de Ned Ver tot Bescherming van Dieren, gericht aan het adres van de ROM onze Vereeniging onderschrijft volkomen de in een groot aantal ingezonden stukken uitgesproken klachten omtrent den toestand en de voortdurende mishandeling der paarden. Men hoeft slechts de uitgemergelde, afgebeulde, oververmoeide dieren aan te zien om te weten, dat hier van geen gebruik, maar uitsluitend van misbruik sprake kan zijn en het is te verwonderen dat sommige spannen, zij het dan ook onder voortdurend meedogenloos ranselen, het geheele trajekt nog in sukkeldraf kunnen afleggen.
Veelal komt het echter ook voor dat het felste striemen de arme dieren niet meer in draf vermag te doen overgaan en de verdere lijdensweg stapvoets moet worden afgelegd. Daarbij komt nog dat het voortdurend slaan, ook om hals en kop (bijna overal elders is dit strafbaar) misschien wel een derde der paarden de oogen heeft uitgeslagen
De eerste reactie, daags daarop, op deze brief komt van administrateur Kloot van de ROM en bevat onder meer de passage dat er onder ons geheele getal paarden er slechts vier zijn met een oog en drie blinde. Van de vier eenoogige zijn twee, benevens de drie blinde, twee en een half jaar geleden door ons van onze voorgangers overgenomen
Een lezer ondertekenend met Een Menschenvriend steunt de volgende dag deze teweerstelling spontaan schrijvend Niet een paard is er in de stallen der maatschappij te vinden het welk een oog is uitgeslagen, ook niet een, dat door een der koetsiers blind is geslagen
Maar het felst, en dat is typerend voor de houding van het publiek, reageert hij nog tegen het advies van de Dierenbeschermers,dat er dan ook niet om loog -, luidende Wij geven onzen stadgenooten in overweging, van de ROM als middel van vervoer verder geen gebruik te maken
En niet alleen de menschenvriend steunt de ROM, ook ene J W K die allen aanraadt per omnibus te reizen opdat deze concurrent grooter mag worden en in staat is zijn materiaal, zijn paarden te verbeteren, opdat de Rotterdamsche Tram het monopolie niet zal gelukken
Met de omnibus van de ROM, dus kort na de eeuwwisseling, reed je de hele rit (6 secties) voor 71/2 cent en voor een dubbeltje retour. Drie secties kostten 5 cent.
Daar kon de RTM niet tegenop en het is dan ook geen wonder dat hij goed vol zit, ook op het impériaal. De conducteur waarschuwde vriendelijk voor elk laag viaduct, zelfs als er niemand boven zat.
De dubbelbespanning was voor deze zware voertuigen op de straatkeien normaal, ook als er geen hol was.
Bovenop mocht je vis, kippen en konijnen meenemen, wat bij de paardetram verboden was (ook al bungelde er wel eens een beest buitenboord tegen het spatscherm ), maar het was wel zaak het vervoerde pluimvee niet naar beneden te laten fladderen, want de straatjeugd had er een uitzonderlijke bedrevenheid in neerfladderende kippen e.d. te bemachtigen en ergens in een zijstraat te gelde te maken, dan wel rechtstreeks om te zetten in de tegenwaarde aan snoepgoed. Dat alles gebeurde veel sneller dan de rechtmatige eigenaar er ooit bij kon zijn.
Via reclame worden buitenstaanders aangemoedigd een bezoek te brengen aan de Jardin de Plaisance van Freericks in Hillegersberg. De omnibus reed daar zelf niet heen, men kwam er (tot 1923) met de paardentram.
Voor een vervolg op dit verhaal klik je even HIER
