Koffie, koffie, lekker bakkie........ 

Waar gaat-ie het nou weer over hebben, denken jullie. Heel eenvoudig. Ik zat zo te denken, wat hebben wij het tegenwoordig toch makkelijk. Overal zijn elektrische apparaten voor en alles is voorgekauwd. Wat vroeger hele rituelen waren is nu zo gewoon geworden. Zo ook het koffie- en theezetten. 

Bij de meeste gezinnen en zeker bij de vrouwen was half elf koffietijd. Dan kwam de buurvrouw of andere visite en werd er koffie gezet. Maar eerst moest de koffie gemalen worden. Er werd een juiste hoeveelheid bonen in de koffiemolen gedaan, de molen ging tussen de knieën en dan maar draaien aan de slinger. Ik zal eerst maar wat van die oude molens laten zien. De molen die geheel rechts staat, zo eentje heb ik nog in mijn bezit.

Zondagsmorgens en in de schoolvakanties was dat koffiemalen vaak de taak van mijn zus Cor, of van mij. Ach, dat malen, dat deed je met plezier. Half elf, het was de tijd dat mijn moeder eens effe ging zitten om uit te rusten van haar dagtaak. Jullie moeten weten, dat vele moeders al heel vroeg uit de veren waren om huisgenoten te wekken, die naar hun werk of naar school moesten. De pakkies brood moesten klaar gemaakt en de drinkeskruikjes  gevuld worden. En dat alles was de verantwoording van de vrouw des huize. Al moet ik zeggen, dat de jongste dochter, bij ons tenminste, haar rechterhand was.

 Het is dus geen wonder, dat de huisvrouw om half elf even ging zitten, om te genieten van een lekker bakkie en de rust. Kwaaddenkende mannen betitelden zo'n bijenkomst als het roddeluurtje, maar om daar over te oordelen was ik nog te klein en later was ik op school of naar mijn werk. Nee, hardwerkende vrouwen moest je haar koffie leuten gunnen. De koffiefirma's haakten er met hun reclames dan ook in. Half elf Blookertijd of Daar komt Boffie met de koffie. Het werden zelfs gezegdes in die tijd en nu nog wordt het wel eens aangehaald, al weten er niet veel meer wat of wie Blooker was. 

Blooker was eigenlijk meer een cacaomerk. Kinderen zoals ik kregen nog geen koffie. Daar kreeg je een bruine buik van. Nou vond ik het wel vreemd dat ik dan wel warme chocolademelk kreeg. 

Het koffiemalen werd weer wat moderner toen de hangmolen op de markt kwam. Een koffiemolen aan de muur dus. Zoals deze.

Dan was er ook nog de melk. De melk voor de koffie moest gekookt worden en als ik zeg gekookt dan moest de melk opgekomen zijn. En owee. als er niet op de melk gelet werd. Maar ja dat zal nu  nog wel zijn bij mensen, die melk koken. Maar in die tijd was het een doodzonde. Niet alleen, dat het pannetje, of bij ons, de melkkoker, schoongemaakt moest worden, maar de melk die verloren gegaan was, dat was veel en veel erger.

Koffie met gekookte melk. Het werd bestempeld als een echt Rotterdams bakkie. En ik heb van mijn vrouw altijd en immer Rotterdamse bakkies gekregen. Ze kon zich maar niet voorstellen, dat er mensen waren, die zo'n bakkie niet lustten en liever koffiemelk hadden.

Theetijd was precies hetzelfde. 4 uur in de middag was het theetijd. Vóór die tijd hoefde je niet te komen. Als je dorst had dronk je maar gemeentepils. De kraan was geduldig. Het water moest gekookt worden en de thee werd per schepje in de theepot gedaan. Het warme water werd er opgegoten en dan moest de thee trekken. Daartoe werd ze op een theelichtje gezet en een goede theezetter wist precies wanneer de thee getrokken was. Suiker in de thee was bijna een must en melk ging er ook in. Zwarte thee was ongezond was de mening toen. En men  dacht toen niet eens zo slecht. Maar ja, voor de lijn heeft men alles over, dus ook het gebrek aan suiker en melk in de thee.

Er zijn nog families, die de thee zo drinken, nietwaar Aad? Of men echter nog met theebladeren werkt of met een zakje, daar wil ik buiten blijven. De uitdrukkingen op theevisite gaan stamt uit vroeger tijd en zo kwam je ook wel op de koffie. Alleen heeft dit nu een minder gunstige betekenis. Op de koffie komen betekende eigenlijk, te laat zijn en dan kon je nog wel eens kijken of er nog wat in de kan was. Maar lekker was het niet.