|
(klik op deze tekst om een voorgeadresseerde mail te openen) |
Terug naar het Engelfrieten overzicht |
|---|
| Naar beneden |
|---|
dit verhaal is een exakte kopie van het verhaal van Alex den Ouden, klik maar even op deze link
Alles over het Pijnackerplein
jullie zullen begrijpen dat we het belangrijk vonden om dit verhaal ook op onze eigen site te hebben
We waren onlangs op het Pijnackerplein, op een steenworp afstand van de gevangenis aan de Noordsingel. Het plein ziet er heel lief uit, want de buurt is wel gerenoveerd maar dat is heel liefdevol gebeurd. Overal zie je oorspronkelijke pandjes staan, uit de periode 1890 tot 1900 ongeveer. Het is een echt buurtplein geworden, met talrijke spelende kinderen, buurtbewoners die gezellig in de zon zitten te kletsen en onderwijl (af en toe) die kinderen in de gaten houden. Er is speeltoezicht, er worden kinderactiviteiten georganiseerd, er staat een prachtige muziektempel (muziekkoepel, muziekkiosk) met mooie stalen zitplaatsen erbij; je hoort er bomen romantisch ruisen in de wind .... Kortom, een plezierige plaats om te vertoeven.
Een opvallend gaaf en plezierig stukje Rotterdam, dus. We hebben er op ons gemak rondgekeken en ook het een en ander aan karakteristieke panden gefotografeerd. Nou kwamen we daar niet zo maar helemaal onvoorbereid. Minstens drie van onze lezers bewaren speciale herinneringen aan het Pijnackerplein en ze konden er zo meeslepend over vertellen, dat we het hoog tijd vonden, er zelf toch eens polshoogte te nemen. Kijk rustig over onze schouder mee ....
N.B. de muziektempel komt op deze pagina niet aan de orde. We hebben een aparte pagina over muziekkoepels en DAAR vind je hem wél.
Dit is de noordelijke gevelwand van het Pijnackerplein, gezien naar het noordoosten. Helemaal achteraan loopt de Zaagstraat naar links, richting Zaagmolenstraat. Vind je dat ook zo'n aardig en levendig gezicht, zo'n aaneenschakeling van steeds verschillende panden?
Ongeveer in het midden van de oostelijke gevelwand vinden we dit fraai versierde pand uit 1896. Wij denken, dat het misschien een functie vervulde bij de klein-dieren markt welke in vroeger jaren op het Pijnackerplein werd gehouden. Grappig nietwaar, die vier deuren naast elkaar die toegang geven tot een soort hal op de begane grond.
Over de zuidzijde van het Pijnackerplein hebben we heel wat te vertellen en te laten zien. Laten we beginnen bij de hoek met de Pijnackerdwarsstraat, dat is de zuidoosthoek. In die hoek vond je vroeger een kruidenierszaak. Deze werd gedreven door de overgrootvader van een van onze fanatieke bezoekers, Eveline Houweling. Zij stuurde ons een spannende ansichtkaart, een echte oude, zo eentje die in alle opzichten de sfeer van de jaren 1920 ademt. Wij zijn er heilig van overtuigd, dat het op die kaart jaren 1920 IS. Volgens opgave werd hij echter in 1943 verstuurd .... Wij houden het er maar op, dat ansichtkaarten in de latere oorlogsjaren zò schaars waren, dat elke kaart geschikt was als er een dringende boodschap verstuurd moest worden. Ook oude kaarten, die misschien al jaren op het dressoir hadden gestaan als memento aan vroeger tijden.
De bewuste ansichtkaart. Deze panden staan aan het Pijnackerplein, bij de hoek met de Pijnackerdwarsstraat, die links uit de foto wegloopt. Het linkse pand is een kruidenierswinkel; vier deuren verder zit het Honinghuis met twee bijenkorven in de uitstalkast.
Goed, als we de datering in de jaren 1920 aanhouden, klopt dat ook met het verhaal dat Eef bij de kaart vertelt. Dat gaat als volgt:
Links op de kaart zie je een kruidenierswinkel (koffie en thee), die winkel was van mijn overgrootvader Johannes Cornelis Cranendonk. In de laatste jaren van z'n leven werd Johannes blind, zodat (omstreeks 1932) zijn zoon Evert Cranendonk (mijn opa dus) de zaak heeft overgenomen. Evert voer oorspronkelijk op Rijnschepen, maar schakelde nu dus over op een landrottenbestaan. Hij dreef de winkel samen met zijn vrouw Truus. Een lang leven was de zaak niet beschoren, al in 1934 ging de winkel door concurrentie van grotere zaken uit de nabije Zwart Jansstraat, zoals Luijendijk en Simon de Wit failliet, overigens zonder schulden achter te laten.
Wat een verrukkelijke afbeelding, vind je ook niet? Maarre, hoe ziet 't er nu uit? Daar zijn we best wel benieuwd naar, hoor! Nou, kijk zelf maar.
Het bewuste rijtje in augustus 2000. Zie je 'm, daar links tussen die witte en die zwarte automobiel?
Op de aansluiting van de Tweede Pijnackerstraat met het Pijnackerplein zitten tegenover elkaar twee mooie winkelpanden. Dat aan de oostzijde is een stuk groter dan het andere. Het moet een heel chique zaak geweest zijn, zouden we zeggen, bepaald geen buurtwinkeltje. Kijk zelf maar.
Het kapitale winkelpand op de oosthoek met de Tweede Pijnackerstraat. We zien hier een zijaanzicht, let op de erker onder 45°.
En dit is het pand en face. Er zit nu het Bouwbureau voor de Pijnackerbuurt in. Dat zijn natuurlijk de lieden die verantwoordelijk zijn voor de zorgvuldige en liefdevolle renovatie van het plein. Onze welgemeende complimenten! Jullie hebt trouwens wel het mooiste gebouw van het hele plein ingepikt ....
Op de westelijke hoek zat, zoals gezegd, een veel kleinere winkel. Op onderstaande oude foto is het een sigarenmagazijn.
Een helaas erg slechte foto uit de jaren 1920, van de bebouwing aan de zuidwestzijde van het Pijnackerplein. Geheel links, het sigarenmagazijn op de hoek met de Tweede Pijnackerstraat.
Vanaf de hoek met de Tweede Pijnackerstraat richting Benthuizerstraat wandelend, krijgen we aan de linkerhand op de nummers 5 en 6 twee boeiende winkels.
Dit oude winkelpand heeft huisnummer 5-a/b. Tamelijk rijk en luxueus uitgevoerd. Rechts de voordeur met trap naar de woning boven de winkel.
Dit is het oude winkelpand op huisnummer 6-a/b. Heel simpel, maar zoals je ziet konden ook met eenvoudige middelen plezierige resultaten worden geboekt.
De twee foto's hierboven stonden nog maar kort op de site, kwam er een mailtje binnen:
Mijn moeder van 80 - Alie Boogaard - heeft daar vanaf 5 december 1927 tot na de oorlog gewoond. Zij is de jongste van het gezin Boogaard, zeven kinderen, zij is nu alleen over. De familie woonde op nummer 7-b. Aanvankelijk woonden ze in de Hondiusstraat, maar ze moesten verhuizen, want de huisbaas vond het aantal kinderen te groot worden. Opa kocht toen het huis aan het Pijnackerplein. Dit bleef tot in de jaren 1960 bewoond door Boogaards.
Alie geboren Boogaard blijkt een mijn van informatie over het reilen en zeilen van het plein in de vooroorlogse jaren. We laten haar graag aan het woord (de cursieve commentaren tussen blokhaken zijn van ons):
Helemaal rechts in die oude foto, die met de sigarenwinkel, zie je nummer 7-b waar wij woonden. Het hele pand was eigendom van Opa. De familie zelf woonde acher de linker deur, op de 1e en 2e verdieping. Mijn vader had er een zilveren dak op (een hypotheek). Dat was heel bijzonder in die tijd. Maar ja, hij was dan ook bovenmeester van een school op het Noordereiland. Naast ons huis rechts [op nummer 6 dus] was de pianozaak van Witteheer [nu dus het reclameschildersbedrijf van Van der Wal] en daar naast op nummer 5 een zaak die kleding verhuurde en hoge hoeden, voor begrafenissen en bruiloften [nu dus de Voetverzorging]. Nog verder naar rechts zat de Apotheek van Landsberg. Ga je op de foto naar links vanaf ons huis, dan krijg je op de hoek een sigarenwinkel, later werd dit een Heerenkapper van Gerlach. Oversteken en dan kreeg je de boekhandel van J. Verlooi. Moest ik voor mijn moeder altijd een katerntje postpapier met enveloppen kopen, kostte 25 cent [dit is dus het pand waar teg enwoordig het Bouwbureau huist - zie je wel, een chique zaak].
In het volgende stuk, het Honinghuis en even verderop de winkel van Cranendonk. Grootvader was blind, maar ik weet nog goed, als er geen ander personeel was, kwam grootvader toch helpen. Ik vond het als kind zoo knap dat hij azijn in een fles goot met een trechter zonder morsen, want losse azijn was goedkoper. Dan doorlopen, de Pijnackerdwarsstraat in, oversteken [de Eerste Pijnackerstraat] en dan op de hoek met de Snellemanstraat, zat een schoenmaker en die verkocht gymschoenen voor 98 cent. Die kocht mijn moeder altijd voor ons voor de grote vacantie. Na de vacantie gingen ze in de vuilnisbak en konden de echte schoenen weer aan voor naar school!
Terug naar het Pijnackerplein: daar was een zijstraatje dat heette Zaagstraat [in de hoek achteraan op de eerste foto van deze pagina], maar iedereen had het over "het Zaagstraatje" en daar was een snoepwinkeltje, verkocht snoep voor 1 cent. Ook was daar de hulpbrandweer, spuit 11, als er een brandje was (meestal schoorsteenbrandjes) dan hielp iedereeen de spuit mee naar buiten brengen, want wie er het eerst was had gewonnen. Ik geloof dat er dan een medaille werd uitgereikt.
Aan de overkant van ons huis was de steenhouwerij van Lauwaars, kregen we wel eens een stukje steen en dan krijtten we een hinkelspel, was prachtig! En om niet te vergeten, de Muziektempel. Op zomeravonden kwamen er orkesten spelen, ook het politieorkest. Ik herinner mij ook een jongenskoor, die speelden op de mondharmonica, prachtig was dat. Alleen als de muziek heel mooi was, mocht van Vader het raam open en mochten we naar buiten kijken en dan was het natuurlijk feest bij ons thuis en dus heel gezellig.
Op de hoek van de Schommelstraat was een ijszaak van Bastiaanse en daar kregen we van Pa een ijsje van 2 cent. Wat waren we dan gelukkig! Op de hoek van de Benthuizerstraat was de kruidenierswinkel van Van Es, die had altijd leuke raadseltjes voor kinderen. Ik heb er veel gewonnen. Ik herinner mij bijvoorbeeld, een hoepel met stok eraan en nog veel meer. Zij gaven ook wel eens een feestmiddag in de Teilingerstraat, prachtig! In de Derde Pijnackerstraat was de Gemeentebibliotheek, voor 12 cent per jaar kon je elke week twee boeken huren. Zo leerde je schrijvers kennen, want je moest aan een loket de boeken vragen. Leerzaam hoor!
Ongelooflijk, vind je ook niet? Het is alsof we er een zeventig jaar geleden rondliepen, samen met het meisje Alie Boogaard. Brengen we haar nog even naar school?
Mijn vader was Hoofd eener Openbaren Lageren School en kende dus het klappen van de zweep. Zo mocht ik van hem niet naar de school in de Tweede Pijnackerstraat, maar moest ik als eenling uit de buurt naar de Bloklandstraat. Volgens Vader was dat een veel betere school .... Ik heb nog een klassefoto, het is de vijfde klas [1931 dus]. Er staat een blauw kruisje op de foto om duidelijk te maken, wie ik ben. Ik zit vrij vooraan in het midden. Ook op de foto staat Meester Meinders.
De vijfde klas van Alie Boogaard, op de school in de Bloklandstraat, in 1931. Zie je de gasverlichting? De kachel in de hoek? De reclameplaat van Camel?
Ach ja, sommige mensen hebben dit. Ze beginnen te vertellen en hoepla, je bent verloren voor de wereld .... Nu heeft Alie geen eigen website, maar ze heeft wel kinderen en zoon Aad (Engelfriet) werkt zich tegenwoordig te pletter (in Rotterdam zeggen ze dan dus "het leplazarus") aan zijn website, driftig bijgestaan door zijn kinderen. Leuk, het wordt zo een hele familie-onderneming. Ga er maar gewoon eens kijken, klik HIER.
Nog twee aanvullingen uit iets recenter tijden. Uit Michigan schreef Miep:
Ik had een dienstje (werkte als dienstmeisje) op de Gordelweg dicht bij de Bergweg. Moet ik er ineens weer aan denken, jullie schreven laatst over poffertjes eten bij Bongers aan de Gordelweg, om te gieren, die waren me lekker zeg! Maar daar wou ik het niet over hebben! Ik werkte bij mijn mevrouw tot half 3, en dan stuurde ze me om kwart over twee nog gauw even naar de visboer op het Pijnackerplein, en ik maar hollen door de Benthuizerstraat. Nou woonde mijn oudste zus in de Benthuizerstraat, die stond altijd die tijd voor haar raam te kijken, want ze wist het wel! Kwam Miep voorbij gehold, voor de vis voor de kat. Nou, heel onze familie kon die kat z'n nek wel omdraaien. Dáárdoor kwam ik altijd te laat thuis. En dan was mijn vader kwaad: "Dat rotwijf met die rotkat, zei die dan".
En dan, tot slot, een foto uit begin jaren 1950, die we recent vonden.
De zuidwesthoek van het Pijnackerplein bij de uitvoering van een door Anna Blaman geschreven "wagenspel". Links, de Tweede Pijnackerstraat. Geheel rechts een RET-bus, van het type Saurer, serie 201-260. Deze hebben gereden van 1947 tot 1961.
|
wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker .... |
| Terug naar de top |
|---|
