Kamp Amersfoort 57 jaar later 

Op 1 augustus 2001 ben ik teruggeweest in Kamp Amersfoort. 

Op uitnodiging van Annemiek Littlejohn, werden mijn dochter en ik, aan het station door haar afgehaald en bracht ze ons naar het Kamp, tenminste naar wat men daar van had overgelaten. 

Al bij binnenkomst kwamen de beelden weer een beetje over, Al stond de wachttoren niet precies op de juiste plek. 

Na een kort welkomstwoord en een kopje koffie begon het. Ik zag de maquette van het kamp, zoals het er in werkelijkheid uitgezien had en de tijd werd teruggezet,  de film in mijn geheugen werd teruggespoeld naar 13 november 1944. Ik zag ons weer staan, zoals ik  het al in mijn eerste verhaal beschreven heb. 

Langzaam kwam weer dat beeld voor de geest van die oudere gevangene, die zijn jongere lotgenoot moest aframmelen, omdat hij Kotälla niet gegroet had. Kotälla, die zich soms zo opstelde, dat hij altijd te laat gezien werd. Ik denk, dat die gebeurtenis in de Rozentuin plaats vond, omdat wij het gruwelijke tafereel door het prikkeldraad gade moesten slaan. Wat we wel konden zien, waren de tranen in de ogen van de oudere man. Vond Kotälla, dat hij niet hard genoeg geslagen had, dan kreeg de man zelf ook nog een pak rammel. 

Dit verhaal werd bevestigd door een andere ex-gevangene, die in '42 vier maanden in het kamp opgesloten was geweest. Deze meneer Soeters vertelde me nog enkele dingen, die er gebeurd waren en steeds weer gebeurden. En Annemiek bracht me nog meer op de hoogte van het hoe en wat in die beruchte jaren. De vraag, hoe kon een man als Kotälla al die wreedheden toch begaan, zonder ooit een greintje menselijkheid te tonen, werd nu beantwoord. Kotälla was voor de oorlog in Duitsland al eens voor krankzinnig verklaard en in een inrichting opgenomen geweest, waar hij na een heel lange tijd weer werd ontslagen. En zo'n man was voor de Duitsers de juiste man op de juiste plaats, in kamp Amersfoort. 

Het is makkelijk om van hogerhand een bevel tot vernietiging en marteling te geven, maar je had ook nog fanatiekelingen nodig om die bevelen uit te voeren. Kotälla was er zo ééntje. Om hem met een beest te vergelijken, heeft eens iemand gezegd, was een belediging voor alle dieren. 

Ik ben er weer kwaad over, als ik denk aan minister van Agt, die het hele land in rep en roer bracht, met zijn verzoek tot vrijlating van de Drie van Breda, waaronder de Beul van Amersfoort, Kotälla. In die tijd begreep ik er niets van. Maar nu weet ik, dat van Agt gewoon nooit naar de verhalen van de ex-gevangen geluisterd heeft. Nooit zich op de hoogte heeft laten stellen, wat zich allemaal in het kamp afgespeeld had. Nee, wat zijn drijfveren ook geweest zijn, hij liet op dat ogenblik zijn eigen volk in de steek. En dan bedoel ik al die slachtoffers van het kamp Amersfoort. Hij werkte er aan mee, om het imago van het kamp te doen voorkomen als, ach het was niet zo erg geweest in Amersfoort. Er waren slechtere kampen en je mocht van geluk spreken, dat je in kamp Amersfoort terecht kwam...... 

Ja zo dachten heel veel landgenoten over het kamp. In oorlogstijd, maar nog veel erger, ook daarna. Het is bijna om te huilen hoeveel de autoriteiten hebben laten verdwijnen en het is nog erger om te beseffen, hoe er nu door een groep mensen moet geknokt worden om niet alles te verliezen. Die er voor bezig zijn om Kamp Amersfoort tot een Nationaal Monument te maken. Die de geschiedenis terug draaien om ons Nederlanders te laten beseffen, dat we Kamp Amersfoort gewoon vergeten zijn. Opbergen en nooit meer over praten. Dat wilden sommige figuren in de hogere kringen wel. 

Ik kan hier veel vertellen van wat ik op 1 augustus hoorde en zag, maar veel meer kom je te weten, als je deze indrukwekkende website opent