Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Inrichtingen van wetenschap en onderwijs in verband staande met de Rotterdamse haven in 1902

Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut te Utrecht heeft een filiaalinrichting in Rotterdam. Deze stelt zich volgens het reglement, vastgesteld in de raadsvergadering van de 20ste juni 1889, ten doel "om de ontdekkingen op het gebied der meteorologie en der wetenschappelijke zeevaart meer algemeen bekend te maken en de praktische en de wetenschappelijke zeevaart nauwer aan elkander te verbinden." De directeur van dit filiaal is benoemd door H.M. de Koningin en wordt van rijkswege bezoldigd. Het overige personeel bestaat uit gemeenteambtenaren; terwijl ook de verdere onkosten geheel voor rekening van de gemeente zijn. De werkzaamheden van de filiaalinrichting bestaan uit de volgende:

1. Het geven van inlichtingen op praktisch-wetenschappelijk gebied aan gezagvoerders, stuurlieden en allen, die belang bij de scheepvaart hebben;
   
   
2. Het verifiëren van instrumenten en het verbeteren van bij de zeevaart in gebruik zijnde zeekaarten en het bepalen en het neutraliseren van de invloed van het scheepsijzer op de kompassen;
   
   
3. Het verzamelen en bewerken van de dagelijks uit het buitenland komende telegrafische weerberichten;
   
   
4. Het bedienen van de tijdseininrichting te Rotterdam.
   
   

De zetel van deze inrichting is in het Poortgebouw, waar op het dak de nodige wetenschappelijke instrumenten voor meteorologisch onderzoek opgericht zijn; en waar tevens het tijdsein is opgesteld, dat 's middags om 12 uur de ware tijd aangeeft en dat over een groot deel der haven te zien is. Een tarief van kosten voor de vanwege de filiaalinrichting te verrichten werkzaamheden is vastgesteld in de raadsvergadering van 14 november 1889. (Gemeenteblad no. 48). Jaarlijks worden van een dertigtal schepen de kompassen geregeld, terwijl een groot aantal instrumenten (tijdmeters, sextanten, scheepslantaarns, enz.), bij de zeevaart in gebruik, worden nagezien en geregeld.

In verband met de haven staande, kunnen ook beschouwd worden: het Museum voor Land- en Volkenkunde en het Maritiem Museum Prins Hendrik. Deze beide musea zijn gevestigd in het voormalige Yachtclubgebouw aan de Willemskade. Men vindt daar een niet onbelangrijke etnografische verzameling, in het bijzonder Indische en Afrikaanse voorwerpen bevattende; terwijl het Maritiem Museum een hoogst merkwaardige collectie scheepsmodellen, vooral uit het begin en het midden van deze eeuw bevat. Zowel het gebouw als de verzamelingen, voor zover deze althans niet in bruikleen zijn afgestaan, behoren aan de gemeente.

Voor de opleiding van hen, die zich willen bekwamen voor stuurman bij de zeil- of stoomvaart wordt van gemeentewege een zeevaartschool bekostigd. Deze inrichting van onderwijs heeft een tweejarige cursus. Een directeur en tal van leraren zijn aan haar verbonden. Het examen voor eerste, tweede en derde stuurman geschiedt ten overstaan van een van rijkswege benoemde commissie. Het schoolgeld der leerlingen van deze cursus bedraagt niet meer dan f 50,- per jaar.

Een afzonderlijke cursus voor machinisten ter zeevaart wordt gegeven aan de "Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen", een zelfstandig lichaam, waarvan de inkomsten echter voor verreweg het grootste deel uit gemeentesubsidie (circa f 60.000), bestaan. Deze cursus leidt op tot de drie verschillende diploma's van machinist, die door de daartoe ingestelde Staatscommissie jaarlijks worden uitgereikt. Het schoolgeld der leerlingen van deze cursus bedraagt f 7,50 tot f 10,- per maand.

Met het oog op de omstandigheid, dat in Duitsland voor de schippers op de grotere stromen, met name Elbe en Rijn, afzonderlijke cursussen worden opgericht, terwijl door de regeringen van de Rijnoeverstaten ernstig wordt overwogen, om bij eventuele herziening der voorwaarden, waarop het Rijnschipperspatent wordt uitgereikt, bijzondere voordelen te verbinden aan het met goed gevolg doorlopen van een dergelijke cursus, werd de 30ste juli 1896 door de gemeenteraad besloten, om, onder de naam van Rijnschippersschool, in een der openbare scholen een avondcursus te doen houden gedurende de maanden december en januari. Deze cursus is aanvankelijk met twee klassen ingericht en bestaat uit hoogstens 24 leerlingen. Het schoolgeld bedraagt f 3,- per cursus. Door Z.Exc. de Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid is een commissie benoemd om de bekwaamheden te onderzoeken van de leerlingen, die deze school bezoeken. Deze verkrijgen dan, na voldoend afgelegd examen, een diploma. De Staat geeft deze school een jaarlijkse subsidie van f 500,-.

Het Opleidingsschip voor de handelsvaart bestaat sedert 1891; het is geheel door het particulier initiatief in het leven geroepen en wordt zonder enige steun van een publiek lichaam onderhouden. Een dertigtal jongens tussen 12 en 16 jaar kunnen zich daar de kundigheden eigen maken, noodzakelijk voor hen, die als matroos bij de handelsvaart wensen te dienen. Zij verblijven daar omstreeks één jaar en worden door de zorgen van het bestuur op een Nederlands handelsvaartuig geplaatst. Voor de jongen moet bij het aan boord komen f 25,- betaald worden voor de kosten van kleding en uitrusting, terwijl f 1,- per week voor kostgeld moet worden vergoed. Boven de genoemde entree schiet de Vereniging al het geld voor, dat verder nog voor kleding en slijtage van benodigdheden noodzakelijk is. Later moet dit voorgeschoten bedrag van de te verdienen gage worden terugbetaald. Het opleidingsschip ligt op de rivier aan boeien, onmiddellijk bij de Willemsbrug.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....