Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Rotterdam waterstad

Graaf Willem IV voor het Schielandshuis
Op 7 juni 1340 verleende graaf Willem IV het stadsrecht aan Rotterdam.

Rotterdam is gelegen in het hart van Zuid Holland.

Het stadje is destijds door vissers en zeehandelaars uitgebreid.

De stroom of het binnenwater de Rotte, waaraan de stad haar naam heeft ontleend, liep en loopt er nog deels midden door en heeft haar oorsprong boven Benthuizen.

De stad is langs de Maas (eertijds de Merruwe genaamd) gebouwd.

Het Rijn-, Maas-, Waal-, Merruw-, Lek- en IJsselwater kan zich niet in zee ontlasten zonder gedwongen te zijn eerst Rotterdams muren te passeren.

Constantijn Huygens heeft er het volgende versje op gemaakt:

'T zij Wael, of Rhijn, of Maes, of alle drie te saem,
'T zij IJssel, Merw, of Leck, of dry in eenen naem,
Off zess in eenen buyck, sij moeten t'mijnent buren,
En willen niet in Zee off kussen eerst mijn' muren;
Mijn muren soo gereckt, mijn soo gerijckten grond,
Dat mij nu besiet, kan vragen waer ick stond.
O muren, en ô grond, ô welgevoegde Stroomen,
Wijckt voor de Wildernis van averechte Boomen
Maer wijckt voor haer geluck: en, Vremdelingh, seght ghij,
Hoe verr en wint het niet mijn' Mase van haar IJ?

In Rotterdam was altijd vers water; het was er nooit brak.
Maar in het jaar 1682 gebeurde het, dat het water door een sterke zuidoosten wind opgejaagd zo gruwelijk de zeegaten injoeg, dat het water er binnen- en buitendijks brak en zout werd.

De boeren en een schipper vulden kleischepen met steen en klei en lieten die in de gaten die in de dijk geslagen waren zinken. Met succes! Want het water was al vijf of zes duim hoger gestegen dan tijdens de St. Nikolaas vloed zestien jaar voordien.
Echter, alle bakkers en brouwers kwamen bedrogen uit: het bier was zo zout dat het kwalijk te drinken was.

De Maas was/is een van de best bevaarbare rivieren van de wereld.

In de zeventiende eeuw konden de schepen al binnen vier of vijf uur vanuit zee te Rotterdam aan de palen of binnen de havens komen, opschoon ze toen vijftien of zestien voet diep gingen.
De schepen konden dan in de Oudehaven, de Leuvehaven, het Haringvliet en de Nieuwehaven geladen of gelost worden en naar alle streken van de wereld gezonden worden.

Ook was er nog een kolk, waar de Zeeuwen en anderen alle marktdagen met schepen vol tarwe, rogge, gerst, haver en mout en andere koopmanswaar verschenen, die hier in pakhuizen, op korenzolders en in proviandhuizen werd opgeslagen.
De stad Rotterdam was ook uitstekend gelegen om handel met Vlaamse en Brabantse steden, die er doorgaans naar de markten kwamen, te drijven.
Bovendien was er de gezonde, frisse en zuivere lucht en waren er de mooiste wandelpaden die men zich kon wensen.

Langs de Maaskant de Boomtjes, die de hele dag door karossen en wandelaars bereden en betreden werden.

Tot zover de voorgeschiedenis van een der grootste havensteden ter wereld, Rotterdam.

---

Webmaster Aad voegt eraan toe:

Op deze kaart uit 1340 zien we de dam in de Rotte. Als we de Rotte volgen naar het noorden, zien we net boven de bocht naar rechts het kasteel, het Hof van Weena liggen, helemaal omgeven door een vierkant water. Dit water is afkomstig van een zijtak van de Rotte en heette de Leuve en daar komt de naam Leuvehaven vandaan.

In 1358 ontving Rotterdam toestemming om tot ommuring over te gaan, ervoor was de stad, net als alle andere steden meestal slechts omgeven door aarden wallen voorzien van houten punten.

De stad ontwikkelde zich vanuit de Hoogstraat oftewel de Middendam, die je zo mooi kunt zien op de bovenstaande kaart.

Naast de Landstad kreeg Rotterdam ook een Waterstad die natuurlijk ook verdedigd moest worden. Op de volgende kaart uit ca 1600 zien we de Rotterdamse Waterstad in zijn vorm die minstens twee eeuwen niet zou wijzigen :

Op de bovenstaande kaart herkennen we weer de Middendam oftewel de Hoogstraat net onder de St. Laurenskerk. Rechts van de St. Laurenskerk stroomt naar het Noorden de Rotte. Als je deze kaart vergelijkt met die uit 1340, dan ontdek je dat het buitendijkse gebied van de Maas, zoals die stroomde in 1340, volledig is ingenomen door de Waterstad. De oorspronkelijke loop van de Maas was dus vlak langs de Hoogstraat, ook in 1600 niet meer voor te stellen.

Links van het bootje de ingang van de Leuvehaven, de rechter haven ingang was de ingang tot de Oude Haven. Tussen beide haven ingangen werd een imponeer boulevard aangelegd die ook fungeerde als wandelpromenade, het kreeg de mooie naam De Boompjes, want aan de oever waren allemaal bomen geplant ter verfraaiing van het Waterfront.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....