Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Schilderclub "Studio"

Uit het jubileumboek van de schilderclub "Studio"

ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan

1916 - 17 juni - 1936 Rotterdam

Of het de invloed van de woelige en allesbehalve pedagogisch werkende maatschappelijke toestand van omstreeks 1918 geweest is, welke op het jonge en voor impressies nog zo vatbare gemoed van de schilderclub invloed heeft gehad, we weten het niet. Wel is bekend dat de spreuk "Union fait la force" destijds niet geheel op haar van toepassing was. Misschien werd toen nog wel eens over politiek gesproken, iets dat tegenwoordig niet meer voorkomt, daar we weten, dat politiek en Kunst elkaar nu eenmaal niet ál te best verdragen. In elk geval, onrust en veranderingen waren in die tijd aan de orde van de dag, en in de rubriek voorzitters wordt gewedijverd met het Franse Parlement (niet politiek bedoeld). Ook de naam van de vereniging heeft het in 1918 kwaad te verantwoorden gehad, en slangenneigingen vertoond; is namelijk twee maal in een nieuw vel verschenen; eerst in "de Amateurschilder", en daarna op zes september 1918 in Schilderclub "Studio", welke laatste tot in 1936 is gehandhaafd, terwijl het er dan alles van heeft dat zulks wel permanent zal zijn.

Toch valt in die periode van wispelturigheid een zéér verheugend voorval te constateren, namelijk de eerste tentoonstelling bij de firma Van Hasselt, aan de Schiedamsesingel. Eindelijk was dan de eerste zo lang besproken en gehoopte gelegenheid tot contact met het publiek gekomen, en het succes was werkelijk groot. De expositie trok achthonderd bezoekers, en negen schilderijen werden verkocht, tot een totaalbedrag van vierhonderd gulden. Alles bij elkaar genomen feiten, die vandaag een fatsoenlijk mens het water in de mond zouden brengen. En dan komt langzamerhand meer rust en bezonkenheid in de verenigingsatmosfeer. Nog even een portefeuille die wordt neergelegd en het vrijkomen van een presidentszetel. Men zegt, - en niemand twijfelt immers aan de waarheid ervan - dat driemaal scheepsrecht is. We hebben nu zestien jaar tijd gehad om een volmondige bevestiging te zien groeien van het feit, dat ook de derde maal de goede geweest is. Vanaf het aanvaarden der functie door de heer A. Vles, - want deze was de nieuwgekozene - , is een frisse wind door de vereniging gaan waaien. Zijn gunstige invloed was werkelijk van bijzondere kracht. Een der eerst genomen besluiten, was het opnieuw huren van een atelier, teneinde gezamenlijk te kunnen werken, en de heer Baksteen zo te ontheffen van de opoffering om wekelijks de leden voor een tekenavond te zijnent te ontvangen. Dat een onbewoonbaar verklaard pand aan de Baan no. 41 nog geschikt bleek om de vege lichamen der Studioleden te huisvesten, toont voldoende aan, hoe bescheiden de eisen waren. Hoe reeds toen de gelegenheid om te fuiven dankbaar werd aangegrepen, blijkt uit het feit, dat de opening van het nieuwe atelier met een feest gepaard ging.

Het atelier aan de Baan had typische eigenschappen. Wat op de zolder in het Hang een massa moeite kostte, namelijk de Oudhollandse inrichting, was hier gedeeltelijk voorhanden, en wel achter in het keukentje, waar een piepen en knerpen verried wanneer iemand zijn handen waste of een keteltje theewater haalde. Daar stond nog een aftandse waterpomp. Er was echter nog meer dat iets met vochtigheid te maken had, en wel de serre, waar soms ook stromend water was, nader omschreven: wanneer het regende. Toch was het alles bij elkaar genomen wel gezellig daar, en een vooruitgang met het Hang vergeleken. Aan de Baan bleek de ruimte zelfs geschikt voor een tentoonstelling, welke er dan ook met succes werd gehouden. Dat succes was natuurlijk voor zover het betrof de gunstige kritieken enz., te danken aan het steeds beter wordend peil van het werk. Wat de belangstelling van het publiek aangaat, daarvoor zorgde een goed in elkaar gezette reclamecampagne, welke van dien aard was, dat het gedeelte van Rotterdam in de buurt van de Baan enigszins in het teken van "Studio" stond. Een geweldig geschilderd bord aan de gevel; een advertentie in de dagbladen, honderden verzonden uitnodigingen, persoonlijke invitaties door de leden, en last but not least een "Sandwichman" die met een reclamebord in de omgeving rondwandelde. Zoals u ziet, was de opzet werkelijk Amerikaans, en de resultaten voor de club waren verrassend. Afgezien van het feit of men thans ál of niet kritisch tegenover een dergelijke, misschien een tikje te zakelijke opvatting staat, het moet toegegeven, dat een en ander getuigde van een flinke dosis ondernemingsgeest, waardoor men dan wel eens wat érg in uitersten kan geraken. We spraken reeds over de gunstige kritieken in de pers. Verder nam het aantal donateurs een vervaarlijke sprong vooruit, namelijk van vijf op vijfendertig. Alles wijst erop, dat "Studio" een veilige bedding heeft gevonden.

Hoe vreemd het op dit ogenblik klinken moge, er is een tijd geweest dat de voorzitter de vergaderingen opende met de aanspraak "dames en heren". Die bedoelde dames waren niet zó maar eens te gast die avond. Ook was het geen model dat zich in de datum had vergist, en gekomen was om te poseren. De aanwezige dames waren leden. In totaal heeft de vereniging vijf vrouwelijke leden geteld. Het zal omstreeks 1920 geweest zijn dat de eerste dame haar entree maakte. De verhouding van de vrouw ten opzichte van verscheidene zaken was in die dagen anders dan tegenwoordig. Neemt nu de zwakke sekse een absoluut sterke plaats in, wanneer het maatschappelijke, culturele en sportieve prestaties betreft, destijds waren de vrouwen nog niet gewapend met een jongenskop en een pakje North State, en was het gemakkelijker damesleden van de heren te onderscheiden. Dat het mannelijk gedeelte van de club zich in die dagen enigszins op hun aanwezigheid moest instellen behoeft geen betoog, evenmin hoeft gezegd te worden dat zulks wel eens met een kleine opoffering gepaard ging. Bedenk slechts wat het zeggen wil een prachtwitz gehoord te hebben, en die niet te mogen vertellen. We hopen echter dat de dames zich van dergelijke kleinigheden nooit bewust waren. Dat was in elk geval niet de bedoeling, en de onderlinge verhouding is dan ook steeds sympathiek geweest. Bij de dames waren ijverige leden, die mede de belangen van de club hielpen behartigen, en vaak met succes aan de tentoonstellingen deelnamen. Thans is het vrouwelijk element als zodanig niet meer in de vereniging aanwezig, en heerst weer de absoluut mannelijke geest, welke naar ons voorkomt wel zal worden gehandhaafd. De dames, voor zover zij lid waren, vormden in aantal zóver de minderheid, dat ze zich misschien tóch wel een beetje onwennig gevoeld zullen hebben, zij het dan ook dat de herinneringen van weerszijden ongetwijfeld prettig zullen zijn.

De periode waarover we spraken, stond overigens wel in het teken van de vrouw. Ongeveer in die tijd was het immers, dat een dame ons iets aandeed hetgeen minder op prijs werd gesteld. Op een tentoonstelling die we toen hielden in een ruime gelegenheid aan de Baan no. 19, de plaats waar in 1936 de "Bijenkorf" staat, kocht ze namelijk een fabelachtige hoeveelheid schilderijen, hetgeen een opgewekte stemming onder de leden bracht. Er waren dan toch nog wel kunstbeschermers(sters), mensen die niet angstvallig op hun geld zaten maar het lieten rollen. Onder de leden waren er altijd die van de Kunst bestonden, en het best konden gebruiken. Bij nader inzien bleek een en ander echter niet wat men thans oké zou noemen. De koopster weigerde te accepteren, wat op de stemming werkte als tocht op een pan rijzend beslag, en de invloed op de kas was van dien aard, dat deze er uitzag als Ghandi na een maand vasten. Ook deze slag kwam de vereniging echter weer te boven, en zoals altijd heerste weer spoedig de oude optimistische sfeer, die het lid-zijn van de club steeds tot iets aangenaams maakte. Het jaar daarop volgde een succesvolle tentoonstelling in een zaal aan de van Oldenbarneveltstraat, welke de heer C.a. Muus, - een der leden - beschikbaar stelde.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....