Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Hoogtij der onderwereld

Oktober 1940. De zwaar getroffen stad heeft een schade van 460 miljoen, 80.000 mensen, die alles verloren, zijn geëvacueerd. Nu graven ruim 20.000 kerels in de Rotterdamse grond, er liggen 3 miljoen kubieke meter puin en duizenden tonnen ijzer en non-ferro te verwerken. De binnenstad is verworden tot een omwoeld en verbrokkeld terrein, grillig en armoedig van aanblik, met gapende ruimten, manshoge puinhopen en nimmer gekende vergezichten. 't Is er luguber en stil. Alsof er de pest heeft geheerst, waarvoor alle leven vluchtte. Maar niet alle leven is gevlucht, het gaat voort, te midden van deze verwoesting, in vele schakeringen, en speelt z'n grimmige spel met de hele bevolking van de stad. Politieke verscheurdheid doet een funeste invloed gelden op het gezinsleven. De onderwereld woelt zich daar naar boven en verbroedert zich met het gehate machtsapparaat van de bezetters. De individuele economische omstandigheden brengen een deel van de ook door het gemakkelijk geld verdienen ontwrichte bevolking steeds vaster in de greep van de misdaad.

Van een eendrachtig normaal gezin komt de ene zoon als invalide uit de korte oorlog thuis, met de zekerheid dat er verraad gepleegd is, en wordt fel en verbeten bestrijder van de bezetters. De andere zoon is N.S.B.-er, sluit zich aan bij de S.S. en vertrekt naar het Oostfront. Een dochter raakt in gezelschap van Duitse officieren verzeild en wordt in haar onschuld de dupe van een charmant vrouwenjager, de gevolgen blijven niet uit. De andere dochter is de vrouw van een ploeterend reiziger, die nu z'n kans schoon ziet en grof geld verdient met zwarte handel in alle mogelijke zaken. Hij komt in aanraking met "zware jongens", zoals Toon de Kort, bijgenaamd "de rat", die, behalve van z'n zwarte handel, rijk wordt van z'n werk als provocateur, spion en verrader in dienst van de politieke inlichtingendienst van de politie. Hij is een bekende figuur in alle cafés, bars en dancings, waar het stinkt naar zwarte borrels en waar bezoekers en kroegbazen voor elkaar niet onderdoen in zwendel, bluf en praktijken van het laagste allooi. Een joods gezin ondergaat alle kwellingen van de dreiging en later werkelijkheid van deportatie, en wordt verraden door buren, die in slijmerige vriendelijkheid hun schamele have in bewaring nemen.

De terreur woedt in volle hevigheid, terwijl bedrog en haat de gemeenschap der mensen uiteen schijnen te slaan. Slechts waar door patriottisme, religie, milieu-moraal en karaktevastheid niet het eigen welzijn boven dat van de medeburgers wordt gesteld, wordt in moed, opoffering en trouw werk verricht dat in de geschiedenis van deze tijd als een schoon monument oprijst uit een stinkende modderpoel. In de roman "Hoogtij der onderwereld" heeft Berkhout de geschiedenis van de bezettingstijd gegeven, een fel, aangrijpend stuk leven van de gehele bevolking.


Enige beoordelingen:


Van het "zwarte" leven van zwarte handelaars en hun vriendjes en vriendinnetjes, van N.S.B.-ers en verraders wordt een beklemmend beeld ontworpen. Men ruikt in dit werk als het ware de stank van de dure borrel en van het bederf in een onderwereld, die, dankzij de bezetters, tijdelijk een terneergeslagen bevolking kon terroriseren. (Nieuwe Rotterdamse Courant).


Er is weinig van wat in die jaren het Rotterdamse leven tot in zijn diepste grondslagen beroerde, aan de aandacht van de auteur ontsnapt, maar bij het lezen bedenke men dat hij een roman schreef en geen kroniek. Om de chronologische opeenvolging bekommerde hij zich soms niet als hij een pakkend effect najoeg en ook in oorzaak en gevolg vermengde hij soms velerlei voorvallen. Maar in het veelomvattende en steeds boeiende verhaal ziet men toch in grote lijnen Rotterdams oorlogsgeschiedenis en in de personen het lijden, de moed maar ook de verdwaasdheid en misdadigheid van vele inwoners. Dat alles tot een pakkende roman te hebben samengevat is geen geringe verdienste. (Rotterdams Nieuwsblad).

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....