Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Het havenschap in Rotterdam

De geboorte van het havenschap

Stellen we eerst naast elkaar de oplossingen der bezwaren, die uit het verloren gaan der bestuurseenheid voortvloeiden. Die oplossingen waren:

1. Er moest eenheid van bestuur over de gehele haven komen, opdat niet de slechte reputatie, door een deel verworven, ten onrechte van het geheel zou gelden;
   
   
2. Er moest één gezag zijn, dat met het recht bekleed moest worden over de gehele haven een heffing te verrichten, die haar in staat stelde een subsidie te geven aan het Rijk voor door hem voorgenomen verbeteringswerken, en dat elks belangen bij die werken kon beoordelen;
   
   
3. Er moest een commissie in het leven geroepen worden - bestaande uit vertegenwoordigers der gemeenten en particulieren, die een havengeld heffen, - teneinde een regeling vast te stellen, waardoor het meer dan eens betalen van havengeld door éénzelfde schip voorkomen werd;
   
   
4. Het ontwikkelingsplan der haven moest worden vastgesteld door een orgaan, waarin vertegenwoordigers der gemeenten, die aan de ontwikkeling deel hadden, zitting namen. Naar gelang van de omvang zijner bevoegdheden zou het orgaan dat plan uitvoeren dan wel de uitvoering geheel of gedeeltelijk aan anderen overlaten.
   
   

Onmiddellijk springt in het oog, dat de onder 1 en 4 gegeven oplossingen veel verder gaan, veel meeromvattend zijn, dan die onder 2 en 3. De onder 3 genoemde particulieren een ogenblik buiten beschouwing gelaten, is het doel der laatstgenoemde dan ook te verwezenlijken door eenvoudig de eerstgenoemde uit te voeren, al zal dan de vorm, waarin 2 en 3 voorlopig gegoten zijn, moeten vervallen, aldus Mr. B. Kolff.

Nemen we nu het orgaan van 4, bestaande uit vertegenwoordigers der gemeenten, als uitgangspunt, dan kunnen we combinerende met de volgens 1 vereiste eenheid vaststellen, dat het gewenst is de bevoegdheden van dat orgaan niet tot het maken en het uitvoeren van een ontwikkelingsplan beperkt te houden. Immers wil de volgens 1 genoemde eenheid werkelijk haar nut hebben, dan dient zij zich te uiten in een vergaande bestuursbevoegdheid. De belangen van particuliere havenexploitanten een ogenblik terzijde gelaten, zou dit orgaan aangewezen zijn voor het toekennen van subsidies aan het Rijk voor werken tot verbetering van de toegang naar zee. Een billijke verdeling van de druk der subsidie over de verschillende delen der haven, al dan niet door een afzonderlijke heffing te verkrijgen, kan van zulk een orgaan verwacht worden. Valt onder de bevoegdheid van het nieuwe havenbestuur ook het heffen van havengeld, dan komt daarmee automatisch het meer dan eens betalen van havengeld te vervallen. Kortom indien de gehele haven onder één bestuur staat, gevormd door een orgaan, dat uit de vertegenwoordigers der gemeenten bestaat, welk orgaan met verschillende reeds genoemde bevoegdheden en in het algemeen met een vergaande bestuursbevoegdheid is toegerust, dan zijn alle bezwaren, die uit het verloren gaan der bestuurseenheid voortvloeiden, daarmee opgeheven.

De bezwaren verbonden aan het bestuur van de Rotterdamse gemeenteraad waren op te heffen door behalve aan de gemeente ook invloed toe te kennen aan deskundigen, die te vinden waren in de kringen van handel en scheepvaart. De oplossing geldt slechts dat deel der haven, dat binnen de gemeente Rotterdam ligt. In zoverre is zij met de boven besproken oplossingen, die eenheid van bestuur over de gehele haven van Rotterdam wilden brengen, in strijd. Waar wij echter uitgingen van een bezwaar, dat aan een deel der haven kleefde, daar sprak het vanzelf, dat ook de opheffing van het bezwaar slechts dat deel ten goede kon komen. Gelijk toen reeds werd opgemerkt, het is zeer wel mogelijk, dat in andere gemeenten, die een deel der haven besturen, dezelfde verschijnselen zich voordoen, zij het dan in mindere mate dan in Rotterdam.

In ieder geval kan gezegd worden, dat, waar te Rotterdam de oplossing bleek te liggen in het toekennen van invloed aan direct-belanghebbenden, waar het Rotterdamse deel vooralsnog het belangrijkste deel der haven uitmaakte, waar bovendien, zoals zo-even bleek, de oplossing van een aantal bezwaren te vinden zou zijn in het brengen van eenheid in het havenbestuur onder een orgaan bestaande uit vertegenwoordigers der gemeenten, dat het onder die omstandigheden geen verrichten van acrobatische toeren is, indien we deze oplossingen combineren en tot de slotsom komen, dat het bestuur over de haven in haar geheel behoort te worden opgedragen aan een orgaan, waarin vertegenwoordigd zijn de gemeenten, wier bloei met die haven samenhangt, en de direct-belanghebbenden bij een goed havenbestuur. Te minder bestaat tegen het invloed geven aan direct-belanghebbenden ook in het bestuur van het niet-Rotterdamse deel der haven bezwaar, waar gestreefd kan worden naar een vertegenwoordiging van hen, die direct belang hebben bij de haven als geheel, en niet slechts bij het Rotterdamse deel.

Rest ons nog te zien, in welke verhouding tot het thans bereikte resultaat de oplossing staat, waar ter sprake kwam, hoe een administratie van het Rotterdamse deel der haven als haven ontbrak. De eenheid van administratie in plaats van de verbrokkeling over de verschillende gemeentelijke diensten, welke eenheid door schifting uit de gemeentelijke diensten tot stand moest komen, is in het bestuur door het boven voorlopig aangeduide orgaan reeds automatisch verwezenlijkt. Ook de zozeer gewenste afzonderlijke boekhouding, waardoor de financiële resultaten van het havenbestuur aan het licht kunnen komen, is bij het voorgespiegelde bestuur verzekerd, indien het tenminste niet de meest elementaire bevoegdheden, als daar is die tot exploiteren der haven met het recht retributies te heffen, worden ontzegd. Boven bleek reeds, dat het gewenst was die bevoegdheden groot te maken.

Wordt door deze laatste factoren dus geen verandering gebracht in ons resultaat van een bestuur over de haven in haar geheel door een orgaan, samengesteld uit vertegenwoordigers van gemeenten en direct-belanghebbenden, dan hebben wij evenwel nog te bedenken, dat hier slechts in grove trekken een resultaat is bereikt. Met name zal overwogen moeten worden, of - waar nu eenmaal een orgaan, uit verschillende elementen bestaande, in het leven geroepen is - ook nog aan andere elementen vertegenwoordiging moet worden toegekend. Bij de samenstelling van het orgaan zal zulks ter sprake komen.

Opzettelijk buiten beschouwing zijn in deze afdeling gelaten de particuliere havenexploitanten. De vraag, of aan hen invloed moet worden toegekend, doet zich eerst voor, nadat is komen vast te staan, dat zij onder het nieuwe havenbestuur kunnen worden geduld. Dit hangt af van de omvang der aan het havenbestuur toe te kennen bevoegdheden.

De samenstelling van de havenraad

Voordat een verdeling der zetels van de havenraad beproefd wordt, dienen nog enige hoofdbeginselen te worden vastgesteld, die bij de verdeling tot leidraad moeten strekken. In de eerste plaats zal de havenraad onder zijn leden moeten tellen vertegenwoordigers van gemeenten, voorts deskundigen, die gezocht moeten worden in de kringen van handel en scheepvaart, en indien nodig vertegenwoordigers van andere belangen.

De verdeling van de zetels over de vertegenwoordigers der gemeenten onderling en over de verschillende delen der haven, voor zoveel handel en scheepvaart betreft, zal moeten plaatshebben met inachtneming der mate van ontwikkeling, die de haven in die gemeenten en die delen reeds heeft bereikt. Zo kan het voorkomen, dat gedeelten der haven noch door middel van een gemeente noch door direct-belanghebbenden of slechts door één van deze categorieën in de havenraad vertegenwoordigd zullen zijn. Wel kan een bepaalde vertegenwoordiging in verband met een te verwachten ontwikkeling in de toekomst "op de groei" genomen worden. In ieder geval moet bedacht worden, dat het, is eenmaal een havenraad in het leven geroepen, telkens weer noodzakelijk zal blijken de samenstelling te wijzigen, teneinde havendelen, die tot dusver aan de ontwikkeling nog geen deel hadden, vertegenwoordiging te geven, of een bestaande vertegenwoordiging op grond van een meer intensieve ontwikkeling te versterken, aldus Mr. B. Kolff.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....